واکاوی جایگاه نور در آئینهای نوروزی (نمونه موردی: آیین چراغبران شهرکرد) | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 6, Volume 13, Issue 63, 1404, Pages 186-232 PDF (1.12 M) | ||
| DOI: 10.48311/cfl.2025.23966 | ||
| Author | ||
| فرانک کبیری* | ||
| عضو هیات علمی گروه صنایع دستی، دانشکده هنر و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد | ||
| Abstract | ||
| یکی از موضوعاتی که میتواند قدمت، اصالت و ریشهدار بودن باورهای کهن مردم هر سرزمین را به نمایش بگذارد، برگزاری آیینها و سنتها و سیالیت اندیشههای والایی است که در پیوند میان ملیت و مذهب، توانستهاند با گذر از کورهراههای سخت زمانه، به زیست خود ادامه دهند. یکی از آنها، آیین چراغبران است که همهساله در شب عید نوروز در صحن امامزادگان دو خاتون (س) شهرکرد برگزار می شود؛ تا روشناییبخش سفره هفتسین باشد. در این آیین، فردی که به اصطلاح «سید» است اقدام به روشنکردن چراغ میکند و مردم برای حفاظت از این شعله تا پایان یافتن سوخت چراغ، میکوشند. هدف از نگارش این مقاله، بررسی جایگاه و عناصر نمادین نور در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی است و این پرسش مطرح میشود که: جایگاه نور در آیین ملی ـ مذهبی چراغبران شهرکرد کجاست؟ روش ارائۀ مطالب، توصیفی ـ تحلیلی و شیوۀ گردآوری دادهها کتابخانهای و میدانی بوده است. آیین چراغبران پیشینهای چند هزار ساله دارد و ارتباط ناگسستنی ملیت و مذهب را با محوریت نور در قالبی نوآورانه بهمنصۀ ظهور رسانده است. باوجود اینکه نوروز و نو کردن آتش، آیینی مربوط به پیش از اسلام است، اما مردمان شهرکرد با اجرای این مراسم که تقدس نور و روشنایی از پیش تا پس از اسلام و احترام به آن را به نمایش میگذارد، بهنوعی ارتباط با معبود حقیقی و ارادت به اهل بیت(ع) را در آستانۀ سال نو اعلام میکنند. قابلیت انعطافپذیری دین اسلام و هوشمندی ایرانیان یکتاپرست، درهمتنیدگی سنتهای ملی ـ مذهبی در جهت رسیدن به معبود الهی و پیوستگی فرهنگی در این آیین، همزمان متجلی شده است. | ||
| Keywords | ||
| استان چهارمحال و بختیاری; امامزادگان دو خاتون (س) شهرکرد; عید نوروز; آیین چراغبران | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 408 PDF Download: 128 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,460,636 |
| PDF Download | 17,559,802 |