قدرت «تکیه» هجایی در تمایز معنایی انواع مختلف «ما» در قرآن کریم | ||
| جستارهای ثقلین | ||
| Article 7, Volume 11, Issue 20, 1404, Pages 144-168 PDF (563.08 K) | ||
| DOI: 10.48311/QHTS/qhts.2025.23954 | ||
| Authors | ||
| سید حیدر فرع شیرازی* 1; علی رضا محمدرضایی2 | ||
| 1دانشیار گروه عربی، دانشگاه خلیج فارس | ||
| 2استاد گروه زبان و ادب عربی دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران | ||
| Abstract | ||
| تکیه، یکی از مؤلفههای زبرزنجیری زبان گفتار است که در تمایز معنایی انواع مختلف (ما) به عنوان جزئی از ساختار جمله، میتواند اثرگذار باشد به گونهای که از نظر شنیداری به مخاطب کمک میکند تا در فهم درست معانی بهتر عمل کند. ضمن اینکه رعایت «تکیه» باعث روانی گفتار و فصاحت در ادا میشود. موضوع اصلی این پژوهش قدرت تکیه در سطح هجایی درون واژگانی صرف نظر از اینکه در چه مرتبهای از قوت و ضعف قرار دارد، است که ترکیبهای هجایی انواع مختلف (ما) در قرآنکریم را مستقل از عناصر دیگر آوایی، به نمایش میگذارد. واژه «ما» به عنوان اسم یا حرف، اغلب دارای هجایی کشیده، یکنواخت و تکیه بر آن، ارزش واجی دارد. تحلیل آوایی (ما) به تنهایی امکانپذیر نبوده بلکه با توجه به هجاهای پیرامونی، شدت و ضعف پیدا میکند که اساساً جانمایی آن بر اساس اقراء قاریان قرآن و قواعد خاصی صورت میگیرد. اهمیت تحلیل تکیه زبانی (ما) زمانی روشن میشود که تمایز معنایی آن در گونههای مختلفی همچون (عمّا)ی موصوله و زائده، و (کما) مصدریه یا موصوله، (أین+ما) شرطیه یا استفهامیه، (إما) شرطیه یا تفصیلیه، (إنّما وأنّما)ی موصوله یا کافه و ترکیبات اسمی یا فعلی (ما) و امثال آن، خود را نشان دهد. پژوهش حاضر با تکیه بر تکیه زبانی و نه رسم الخطی و در سطح تکیه هجایی و نه کلامی، و در بستر آیات قرآن کریم با شیوه توصیفی – تحلیلی و تطبیقی انجام شده است. | ||
| Keywords | ||
| تکیه; هجا; انواع (ما); مصحف; قرآنکریم | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 136 PDF Download: 66 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,448,482 |
| PDF Download | 17,555,331 |