معرّفی نسخه خطی گنجینه راز با تأمّلی در سه بیت از خمسه نظامی در این نسخه و مقایسه آن با شروح در دسترس | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 3, Volume 20, Issue 82, 1402, Pages 59-84 PDF (924.69 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: 2634.20.82.59 | ||
| Authors | ||
| خدیجه داوری* ; مهرداد چترایی; مهدی نوریان | ||
| واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی | ||
| Abstract | ||
| نسخهخطی گنجینه راز، اثر اویسبن غیاثالدّین محمّد رستمداری از نویسندگان قرن دهم هجری در دوره صفویه است. نام او در تذکرهها نیست. تنها اثر وی در فهرست نسخ خطی، گنجینه راز است. رستمداری در این نسخه به شرح ابیاتی از خمسه نظامی و سه قصیده از دیوان ناصر خسرو، تفسیر آیه 35 از سوره نور و آیه 172 از سوره احزاب پرداخته است. در این مقاله ضرورت کتابتِ گنجینه راز در عصر صفویه، معرّفی نسخهها، تحلیل و مقایسه یک بیت از مخزن الاسرار و دو بیت از خسرو و شیرین نظامی درگنجینه راز با شروح در دسترس آمده است. نتایج مقاله این است که صورت ظاهری برخی ابیات در این نسخه با ضبطهای موجود اختلاف دارد. تصوّر رابطه عاشقانه یین تذرو و سرو صحیح به نظر نمیآید؛ زیرا در ابیاتی که در قالب مثنوی است بنا به ضرورت و کمبود قافیه تذرو و سرو با هم قافیه شده است یا تذرو و سرو اسم شخص است.علاوه بر اینها در برخی ابیات به ضعیف بودن، خرامان رفتن و زیبایی پرهای تذرو اشاره شده است. در دو بیت خسرو و شیرین جَفته نهادن فعل مُرکب و به معنی بدل نهادن و مبادله کردن است و گربهبید در هیچ یک از متون کهن نظم و نثر فارسی نیست و در زبان فارسی ریشه ندارد. | ||
| Keywords | ||
| گنجینه راز; اویس بن غیاث الدّین محمّد رستمداری; شرح مخزنالاسرار; شرح خسرو و شیرین نظامی | ||
|
Statistics Article View: 199 PDF Download: 99 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,451,808 |
| PDF Download | 17,556,859 |