روابط سنایی با شاهان (از حدیقه و دیوان اشعار) | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 1, Volume 6, Issue 22, 1387, Pages 9-38 PDF (292.62 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| Author | ||
| دکتر مهین پناهی* | ||
| دانشگاه الزهرا | ||
| Abstract | ||
| به دلیل آمیخته شدن مشاغل و کارهای اجتماعی سیاسی پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) به حرام و شبهه، صوفیه از مشارکتهای سیاسی اجتماعی، دوری نموده و ارتباط با پادشاهان را نکوهش کردهاند. سؤال این پژوهش این است که با وجود نکوهش ارتباط با پادشاهان، رابطه سنایی با این قشر چگونه بوده است. با توجه به اهدای "حدیقهالحقیقه" به بهرامشاه و مدح او و اعوان و انصارش روشن است که سنایی با پادشاهان غزنوی معاصر خود، ارتباط خوبی داشته است. این امر پرسش دیگری را پیش میآورد: حکیمی که دنیاگریزی و اخلاص را آموزش میدهد و الگوی بسیاری از عارفان پس از خود بوده و همواره مردم را به توکل به خداوند متعال توصیه کردن، چگونه شاهان را مدح گفته است؟ پاسخ ساده برخی این است که این نوع شعرها به دوره جوانی سنایی مربوط است؛ اما با تأمل در این بخش از شعرهای حکیم، درمییابیم که وی با نزدیک شدن به بهرامشاه و فرزندش مسعود، سیاست اصلاح و تربیت آنان را در پیش گرفته است. وی با نصیحتهای مستقیم و با تمثیلهای آموزنده، ظلم و بیداد را نکوهیده، و شاه را به عدل و عفو و احسان و بردباری در برابر رعیت، تواضع، دوراندیشی و رأی خردمندانه و شجاعت و سلحشوری در حفظ دین و مملکت و به طور کلی مکارم اخلاق تشویق کرده است؛ یعنی از موقعیت خود برای اصلاح مملکت بهره برده است؛ گرچه فقر مالی و اوضاع نابسامان سیاسی و اتهاماتی به وی در درخواستها و مدحهای وی بیتأثیر نبوده است. | ||
| Keywords | ||
| کلید واژهها: حکیم سنایی; سیاست صوفیه; رابطه سنایی و شاهان; حدیقه و دیوان سنایی | ||
|
Statistics Article View: 216 PDF Download: 95 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,485 |
| PDF Download | 17,551,433 |