تأویلات مولوی از داستانهای حیوانات (بررسی 53 داستان حیوانات و تأویلات آن در مثنوی) | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 11, Volume 4, Issue 16, 1386, Pages 239-270 PDF (456.99 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| Author | ||
| دکتر علیرضا نبی لو* | ||
| دانشگاه قم | ||
| Abstract | ||
| این مقاله به بررسی هدف مولانا از بیان داستانهای حیوانات می پردازد و تأویلهای خاص او را در این داستانها نشان میدهد. بیش از 50 حکایت در مثنوی با بهره گیری از حیوانات شکل گرفته و مولوی تقریبا از38 نوع حیوان برای تأویل افکار و اندیشه هایش استفاده کرده است. این حیوانات شامل پرندگان، حیوانات وحشی، اهلی، دریایی و حشرات و... هستند. خر در 7 و باز،شیر، گاو وسگ هرکدام در 5 داستان بیشترین بسامد را دارند. درمیان 38 شخصیت حیوانی مذکور،5/31 درصد پرندگان،5/39 درصد حیوانات وحشی و صحرایی،16درصد حیوانات اهلی و خانگی،5درصد حشرات و 8درصد حیوانات دریایی وجود دارند. از نمادگشایی این داستانها حدود 76 تأویل- که اغلب مربوط به خداوند، انسان کامل، انسان زمینی و اوصاف ذمیمه اوست- به دست میآید. عمده این تأویلها به مفاهیم ارزشمندی پایان می پذیرد؛ مانند داستان روح انسان، مرگ و معاد و رستاخیز، داستان حضرت حق و اولیا و انبیا و مخالفان آنها، برتری حواس باطن بر حواس مادی و ظاهری، نگه داشتن خداوند بندگان شایسته خود را، آداب دعا کردن، مقایسه عارفان و ظاهربینان و دهها مفهوم ارجمند دیگر. مولانا در تأویلات خود از این داستانها مفاهیم عمیق عرفانی و معانی پیچیدهحکمت بشری را طرح می کند. در بسیاری از مواقع این مفاهیم و تأویلات بر داستان غلبه پیدا میکند و مولانا پس از بیان آنها دوباره به داستان برمیگردد و بارها بیان میکند که این قصهها و تمثیلها نمیتواند آن مفاهیم عمیق را برتابد و خود از عجز تمثیل و داستان مطرح شده در بیان آن معانی اظهار شرمساری میکند. در این پژوهش حیوانات و تأویلات مولوی از آنها دسته بندی شده، بسامد و تکرار آنها معلوم گردیده، سپس با ارائه نمودار و جدولهایی، نتایج تحقیق عینی و ملموستر نشان داده شده است. | ||
| Keywords | ||
| کلید واژه: داستان حیوانات; مثنوی; تأویلها; نمادها | ||
|
Statistics Article View: 205 PDF Download: 138 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,460,679 |
| PDF Download | 17,559,820 |