داستان بیت؛ یک قالب داستانی تازه | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 5, Volume 4, Issue 15, 1386, Pages 111-124 PDF (229.52 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| Author | ||
| دکتر حمید عبداللهیان* | ||
| دانشگاه اراک | ||
| Abstract | ||
| ادبیات غنی فارسی هنوز زمینههای ناگفته بسیاری دارد که شایسته است با دقت و نگرشی تازهتر بحث و بررسی شود. داستان بیت یکی از قالبهای داستانی به کار رفته در شعر فارسی از کهنترین دورهها تا دوره معاصر است. تا جایی که نویسنده اطلاع داد تاکنون به این مقوله پرداخته نشده است و شایسته است که به عنوان یک قالب داستانی که ویژگیهای مستقل دارد، مورد عنایت محققان قرار گیرد. همان گونه که از نامش پیداست، داستان بیت داستان کاملی است که در یک بیت نقل شود و عناصر ضروری و بایسته داستان را داشته باشد. با توجه به این که در یک بیت مجال برای داستانپردازی مفصل نیست باید حداقلهایی که برای داستان شدن یک روایت ضرورت دارند، شناسایی شوند. با توجه به منابع عناصر پیرنگ، شخصیت، عمل، زمان و مکان از شرایط لازم برای پیدایش داستان هستند و هر بیتی که این عناصر را داشته باشد، میتواند داستان بیت به شمار آید. نویسنده 22 بیت که به تنهایی داستان مستقلی را نقل میکنند، به عنوان نمونه از نخستین دوره شعر فارسی تا شعر معاصر استخراج کرده تا هم شواهد بحث باشند و هم ویژگیهای آنها بررسی گردد. پس از آن شیوههای گسترش پیرنگ، شخصیتپردازی، عمل، زمان، مکان و فضاسازی در این قالب کوتاه بررسی شده است. داستان بیت از سویی در ایجاز و اختصار شبیه به هایکوهای ژاپنی است و از سوی دیگر از لحاظ مختصرنویسی، ایجاز و پرهیز از توصیف به مکتب مینیمالیسم آمریکایی ماننده است. قالب پیشنهادی این مقاله بیشتر بر اساس ویژگی شکل (form) مشخص و جدا شده است. داستان بیت نقطه اتصال شعر و داستان در کوتاهترین و موجزترین شکلی است که هر دو را در برداشته باشد. | ||
| Keywords | ||
| کلید واژه: شعر فارسی; داستان; پیرنگ; شخصیت پردازی; ایجاز; داستان بیت | ||
|
Statistics Article View: 211 PDF Download: 94 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,448,464 |
| PDF Download | 17,555,318 |