هرمنوتیکِ ریکور و گفتگویی دوسویه با نظریه ادبی ساختارگرا | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 4, Volume 15, Issue 62, 1397, Pages 77-102 PDF (1.03 M) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل (کامل) | ||
| Authors | ||
| میثم دادخواه* ; علی نقی باقرشاهی | ||
| دانشگاه بین المللی امام خمینی | ||
| Abstract | ||
| علم هرمنوتیک در بستر تاریخی خود، دستخوش قرائتهای پرشمار، مباحثات و منازعات بسیاری بوده است. به شکل خلاصه میتوان دو رویکرد عمده در حوزهی هرمنوتیک معاصر را اینگونه از هم بازشناخت: هرمنوتیکِ رمانتیک و هرمنوتیک پدیدارشناسانه. در این میان، پُل ریکور فیلسوف معاصر فرانسوی، به شکل قابل توجهی خوانش مخصوص به خودش از هرمنوتیک فلسفی را ارائه داد، به طوری که هرمنوتیکِ هستیشناسانه او سودای جمع آراء فیلسوفان دو رویکرد عمدهی هرمنوتیکِ معاصر را در سر دارد. آنچه در مقالهی حاضر مورد بررسی قرار گرفته، نگاه خاص ریکور و مُدل جدید هرمنوتیک فلسفیاش است، که او را وارد گفتگویی دوسویه با نظریهی ادبی ساختارگرا نمود؛ بطوری که از طرفی وی عطف توجه به عناصری ساختاری متن و نگاه عینیگرایانه ساختارگرایان در جهت تقلیل خوانشهای ممکنِ متن را میستود و از سوی دیگر اصرار مفرط آنان بر این تقلیل، که به حذف جایگاه خواننده متن میانجامید و همچنین صرفِ توجه به بُعد نشانهشناسانهی متن (در ذیلِ نظامِ لانگِ سوسوری) و کوشش در جهت دستیابی به ساختارِ نهاییِ متن را تقبیح مینمود. برخورد ویژهی ریکور با ساختارگرایی البته هم محصولِ قرائتِ جدید او از هرمنوتیک فلسفی و هم نظریهی تفسیریاش (مُدل قوسِ هرمنوتیکی) است؛ مُدلی که هم نگاه عینی و ساختاری به متن را توجیه مینماید و هم جایگاه ذهنیّت و سوبژکتیویته را حفظ کرده است. لذا در ادامه این موضوع مورد بررسی و ایضاح قرار میگیرد که نظریهی تفسیری ریکور چگونه با دست یازیدن به دستاوردهای متنوّع در حوزهی زبانشناسی و ساختارگرایی، به نظریهای ترکیبی دربارهی تفسیر متن منتهی شد؛ نظریهای که از یک سو میتوان آنرا مُدلی میانجیگرایانه در تقابل بین هرمنوتیکِ روشمند و هرمنوتیکِ زمینهگرا دانست و از سوی دیگر واجدِ برخوردی دوسویه با نظریهی ادبی ساختارگرا. | ||
| Keywords | ||
| هرمنوتیک; ساختارگرایی; پُل ریکور; نظریه تفسیری | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 135 PDF Download: 103 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,443,752 |
| PDF Download | 17,553,704 |