مطالعه خروج تارابی در بافت فرهنگی و اجتماعی | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 1, Volume 12, Issue 49, 1394, Pages 9-30 PDF (339.3 K) | ||
| Author | ||
| فرانک جهانگرد* | ||
| پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
| Abstract | ||
| حمله مغول زمینهای برای بروز و رشد روانپریشیهای اجتماعی مانند «پری زدگی» مهیا کرده است. فقدان هویت اجتماعی باعث بروز این بیماری میشود و بیمار با بازیابی هویت اجتماعی درمان میگردد. جوینی در «ذکر خروج تارابی» روایت دقیقی از این بیماری، شیوع و شیوه درمان آن آورده و به جزئیات آن نیز اشاره کرده است؛ مواردی نظیر سخن گفتن با پریان، توهم در پریزدگی، ناشایستها در آیین پریداری، موروثی بودن شغل پریداری، اعتقاد به درمانگری پریزدگان شفایافته. چنین اعتقاداتی در بین مغولان، نیز رواج داشته بنابراین مغولان با احتیاط رویاروی تارابی و اطرافیانش میایستند، همین امر کار جنگ با وی را دشوار میسازد. شورش تارابی پیامدهای اجتماعی متعددی در پی دارد؛ ضعف شیوه حکومتداری ایرانی، نابودی کشاورزی و زراعت در بخارا، ویرانی شهر، سقوط آل برهان، کشته شدن حدود سیهزار نفر در جنگ با تارابی، بازگشت آشوب دوباره به بخارا و تهدید مردم این شهر به قتل عام نمونههایی از عواقب شورش اوست. جوینی به پریداری و پریخوانی اعتقادی ندارد و تارابی و جماعت همراه وی را دارای وجاهت لازم برای رویارویی با مغولان نمیداند، و با توجه به پیامدهای قیام وی، سخت از او انتقاد میکند. بدیهی است که این انتقادها به معنای حمایت از مغولان نیست. | ||
| Keywords | ||
| تاریخ جهانگشا; جوینی; تارابی; پری داری; روانشناسی اجتماعی | ||
|
Statistics Article View: 212 PDF Download: 116 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,389 |
| PDF Download | 17,551,404 |