بازیهای طنزآمیز زبانی ابوسعید در اسرارالتوحید | ||
| پژوهشهای ادبی | ||
| Article 6, Volume 1, Issue 2, 1382, Pages 107-122 PDF (165.27 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل (کامل) | ||
| Author | ||
| قدرت الله طاهری* | ||
| دانشگاه تربیت مدرس | ||
| Abstract | ||
| ابوسعید ابیالخیر یکی از عارفان برجسته ایران در کنار سیر و سلوک عالی عرفانی و ذوق و شم ادبی والا از طنزی لطیف و شیرین در رفتار، گفتار و تعابیر برخوردار بوده که خود در نوع سلوک او، که به عارفان «اهل بسط» متعلق است، ریشه دارد. آنچه از حکایات دلنشین اسرارالتوحید برمیآید، ابوسعید نه تنها خود به آفرینش طنزها و بازیهای زبانی زیبایی دست میزده، بلکه از گفتار نمکین دیگران نیز به وجد میآمده است. ساختار ذهنی وی همانند سایر عرفا به گونهای شکل گرفته بود که تمامی عناصر هستی را جلوههایی از رموز عرفانی دانسته، بسرعت و حدّت، رفتار، سخنان و گفتار عوامانه را تعبیری عارفانه مینمود یا از نامهای اماکن، شهرها و دیهها، آیات قرآن و احادیث، اصطلاحات کلامی و فقهی و ... برداشتی عرفانی ارائه میکرد. این برداشتها در عین انتقال بخشی از اندیشههای اهل تصوف به دلیل بهرهگیری از مایههای طنز، جذابیت و زیبایی خاصی داشت و به رغم زیباییهای فراوان، مورد توجه پژوهشگرانی قرار نگرفته است که درباره سیر تاریخی طنز و طنزپردازی در ادبیات ایران تحقیق کردهاند. این مقاله میکوشد برداشتها و تأویلهای عرفانی و حکمت آمیز ابوسعید را از عناصر یاد شده، که میتوان گفت نوعی «بازی زبانی» بوده است، بررسی و تحلیل کند. | ||
| Keywords | ||
| زبان; عرفان; طنز; اسرارالتوحید | ||
|
Statistics Article View: 207 PDF Download: 113 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,160 |
| Number of Articles | 24,584 |
| Article View | 20,264,139 |
| PDF Download | 16,213,140 |