تبیین جایگاه رویدادهای آیینی ایرانی _ اسلامی در هویت فضاهای شهری | ||
| گفتمان طراحی شهری | ||
| Article 2, Volume 1, Issue 4, 1399, Pages 12-32 PDF (2.56 M) | ||
| Document Type: توصیفی و نظرسنجی | ||
| Author | ||
| اصغر مولایی* | ||
| Abstract | ||
| رویدادها و آیینهای ایرانی_اسلامی نقش مهمی در هویت شهر و فضاهای شهری برخوردارند. آیینهایی همچون نوروزنامه خوانی و بازیهای ملی و محلی، آیینهای ماه رمضان، جشنها و اعیاد شیعی، سوگواریهای محرم و صفر از جمله آیینهای هویتبخش به فضاهای شهری ایرانی_اسلامی محسوب میشوند. فضاهای عمومی شهری بویژه گرههایی همچون میدانها، میدانچهها و جلوخان مساجد با فراهم آوردن امکان اجتماع و برگزاری رویدادهای آیینی، این هنرها را با خود عجین مینمودند. این نوع ارتباط مستحکم بین مردم، بهعنوان مجریان و مخاطبان رویدادهای آیینی و فضاهای عمومی شهری تقویت بنمایههای اجتماعی و هویتی جامعه را بدنبال داشته است. در دوره گذشته فضاهای شهری با ارائه زمینه و بستری پیادهمدار، داشتن محلهای نشتن و تماشا برای مردمان، سکویی برای مجریان تعزیه و دیگر رویدادهای، شاهنشین و مکانهایی برای نشستن بزرگان شهر و محیطی ایمن و امن، ارتباط مذکور را ایجاد کرده و میزبان رویدادهای آیینی بودهاند. امری که در دوره معاصر دچار تزلزل شده و فضاهای شهری نه تنها میزبان مناسبی برای رویدادهای آیینی نیستند، بلکه با اولویت دادن به سواره، ترکیب نامطلوب کالبد، فعالیتها، کاربریها و ... در جهت عکس این امر، حرکت مینماید. این موضوع میتواند بدلایلی از قبیل کمتوجهی به جایگاه انسان و ساحت وی، نگاههای تکبعدی به فضاهای شهری بویژه نگاه صرف مهندسی، اولویت دادن به سواره و ملزومات آن باشد. در این راستا، پرسش اصلی عبارت است از اینکه ویژگیها و روابط مابین فضاها و هنرهای آیینی و دلایل تضعیف این روابط کدامند؟ بنابراین این مقاله با هدف تبیین ابعاد فضاهای شهری به عنوان محملی برای هنرهای آیینی هویتمند با رویکرد کیفی و روش تحقیق توصیفی_تحلیلی، مطالعه نمونههای موردی و مطالعه اسنادی و کتابخانهای سعی در انجام این تحقیق دارد. نتایج این پژوهش نشان میدهد طراحی فضاهای شهری در گذشته در راستای هویتمندی و به عنوان بستری برای تجلی رویدادهای آیینی بویژه هنرهای آیینی در نظر گرفته میشد. از این رو بازنگری و احداث فضاهای شهری هویتمند برای پیوند با مفاهیم و مضامین فرهنگی و اجتماعی از سازگاری و زمینهسازی امری ضروری است و فضاهای شهری به عنوان کانونی برای تقویت معنا، آرامشبخشی به شهر و تجلی هنرهای ایرانی_ شیعی برای زیست هویتمند محلی و ملی در نظر گرفته شود. | ||
| Keywords | ||
| رویدادهای آیینی; فضای شهری; هویت; هویت ایرانی_اسلامی; تعزیه | ||
|
Statistics Article View: 250 PDF Download: 201 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,548,482 |
| PDF Download | 17,592,424 |