تحلیل ایده «اشتراک لفظی وجود» از منظر حکیم رجبعلی تبریزی و بررسی منازعه وی با ملّاصدرا در این مساله | ||
| اندیشه فلسفی | ||
| Article 6, Volume 4, Issue 1 - Serial Number 13, 1402, Pages 71-89 PDF (728.46 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| DOI: 10.58209/jpt.4.1.71 | ||
| Authors | ||
| سعید انواری1; محمود هدایت افزا* 2 | ||
| 1گروه فلسفه، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| 2گروه فلسفه و کلام، دانشکده الهیات، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران | ||
| Abstract | ||
| حکیم رجبعلی تبریزی از جمله فیلسوفانی است که به مساله اشتراک لفظی یا معنوی «مفهوم وجود» پرداخته است. وی ضمن اشاره به برخی از آرای پیشینیان، برهانی عقلی به سود اشتراک لفظی وجود اقامه کرده است. وی از حیث معرفتشناختی قایل به ارتباط وثیق میان مفاهیم با مصادیق بود، از این رو نمیتوان از چنین متفکر واقعگرایی انتظار داشت که درباره مفهومی همچون وجود، فارغ از مصادیق آن حکم نماید. همچنین عدم باور تبریزی به مفاهیم اعتباری در فلسفه نیز، با رای او به اشتراک لفظی وجود همسو است. ولی برخلاف تلقّی شاگرد وی خاتونآبادی، این مطلب دلیل اصلی گرایش حکیم به ایده اشتراک لفظی وجود نبوده است؛ بلکه مخاطب اصلی تبریزی در این مساله، صدرالدین شیرازی است که برداشت خاصی از قول به اشتراک لفظی وجود دارد و به پشتوانه آن، ایده چالشبرانگیز تشکیک در حقیقت وجود را مطرح میکند که به هیچ وجه مورد پذیرش حکیم تبریزی نیست. | ||
| Keywords | ||
| رجبعلی تبریزی; اشتراک لفظی وجود; ملاصدرا; خاتونآبادی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 39 PDF Download: 28 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,447,988 |
| PDF Download | 17,555,119 |