احیا و تثبیت حوزۀ علمیۀ قم در ایران معاصر | ||
| جامعهشناسی تاریخی | ||
| Article 10, Volume 14, Issue 2, 1402, Pages 285-316 PDF (497.18 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| امیر صفری1; علی محمد حاضری* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشیار گروه جامعهشناسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| Abstract | ||
| این مقاله به بررسی پیدایش تاریخی حوزۀ علمیۀ قم در ایران میپردازد. استدلال میشود که پیدایش حوزۀ علمیۀ قم در ایران، بهعنوان رقیبی برای حوزههای علمیه در عراق عرب، نتیجۀ همنشینی تغییرات ایجاد شده درون روحانیت و دگرگونیهای بهوجود آمده در نیروهای مادی در خاورمیانه بود. برخلاف دیدگاه ارتدوکس و متعارف که به دنبال منشأ استعلایی برای این نهاد دینی است، این مقاله استدلال میکند که همزمانی تقریبی پدیدار شدن حوزۀ علمیۀ قم و دولت مدرن که بهنوعی در تعارض و تمایز با آن فهمیده میشوند، نباید چندان پارادوکسیکال یا متناقضنما به نظر برسد. درحقیقت این دو نهاد، باتوجهبه نیاز روحانیت شیعه برای حفظ و سازماندهی خود در میانۀ بحران بهوجود آمده به واسطۀ اضمحلال امپراتوری عثمانی و تضعیف حوزۀ عتبات و بیجا شدن روحانیت، در تعامل با هم بهوجود آمدند، بهطوریکه نه دولت مدرن در موضع حذف این نهاد «سنتی» برآمد و نه این نهاد «سنتی» در تقابل حاد با امر مدرن برخاست. | ||
| Keywords | ||
| حوزه علمیه; قم; علما; ایران; سلسله پهلوی; دولت ملت; قاجار | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 324 PDF Download: 135 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,444,818 |
| PDF Download | 17,554,028 |