جامعهشناسی تاریخی ناکارآمدی طرحهای توسعه در ایران تحلیل محتوای تاریخ شفاهی هاروارد در تجربۀ زیستۀ کارگزاران توسعۀ ایران (1340ـ1357ش) | ||
| جامعهشناسی تاریخی | ||
| Article 10, Volume 13, Issue 2, 1401, Pages 277-300 PDF (978.66 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| DOI: .13.2.10 | ||
| Authors | ||
| شهروز شریعتی* 1; عادل فاریابی2 | ||
| 1دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس | ||
| Abstract | ||
| مروری بر تاریخ طرحهای توسعۀ ایران در دورۀ سلطنت محمدرضا پهلوی بیانگر این نکته است که فرایند سیاستگذاری توسعه در ایران دچار آشفتگیهای فراوانی بوده است و حتی بهنظر میرسد کنشگران و کارگزاران توسعۀ اقتصادی ایران به استناد شواهدی که در این مقاله نشان داده میشود، نتوانسته بودند این معضلات را بهدرستی شناسایی کنند. این نوشتار با روششناسی مبتنیبر جامعهشناسی تاریخی و در چارچوب نظری تلفیقی از آموزههای نظریۀ رانتیریسم و پاترمونیالیسم کوشیده است تا نشان دهد چگونه برنامههای توسعه در ایران ناکام میماند. مقاله نشان میدهد شیوۀ حکمرانی متأثر از درآمدهای نفتی در اقتصاد سیاسی و مناسبات پدرسالار در فرهنگ سیاسی، درمجموع موجب میشد کنشگران توسعۀ ایران بدون فهم مسائل اساسی جامعه و الزام خود به پاسخگویی، نتوانند از فرصتها و ظرفیتها برای بهبود حکمرانی، در کشور استفاده کنند. مقاله در پاسخ به این پرسش که مهمترین علتهای ناکارآمدی طرحهای توسعه در ایران طی دو دهۀ پایانی سلطنت محمدرضا پهلوی ناظر بر چه مشکلاتی بوده است؟ با روش تحلیل محتوای تاریخ شفاهی هاروارد، برمبنای تجربۀ زیسته جمعی از کارگزاران توسعه کشور و با گزینش، کدگذاری و طبقهبندی گویههای انتقادی کارگزاران اقتصادی در پروژۀ تاریخ شفاهی هاروارد، این فرضیه را مورد آزمون قرار میدهد که بهنظر میرسد عدم موفقیت پیشبرد پروژۀ توسعۀ ایران در زمان محمدرضا پهلوی، در بیتوجهی به مبارزه با مفاسد اداری، بیانضباطی اداری، مداخلۀ مستمر در امور دولت، ضعف سیاستگذاری و برنامهریزی اقتصادی و در عین حال تضعیف مداوم نهادها، نخبگان سیاسی و نیروهای اجتماعی ریشه داشته است. | ||
| Keywords | ||
| ایران; حکمرانی; فرهنگ سیاسی; رانتیریسم; پاتریمونیالیسم | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 428 PDF Download: 139 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,443,768 |
| PDF Download | 17,553,708 |