نسبت نهضت آزادی ایران با تکثرگرایی و مداراجویی سیاسی؛ از پیروزی انقلاب تا تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (بهمن 1357 ـ آذر 1358) | ||
| جامعهشناسی تاریخی | ||
| Article 5, Volume 13, Issue 1, 1401, Pages 163-194 PDF (942.33 K) | ||
| Document Type: پژوهشی کیفی | ||
| DOI: .13.1.163 | ||
| Author | ||
| مظفر شاهدی* | ||
| پژوهشگر ارشد پژوهشکده تاریخ معاصر | ||
| Abstract | ||
| اگرچه در روند گسترش و پیروزی انقلاب ایران، در سالهای 1356 تا 1357، جریان اسلامگرا نقش تعیینکنندهای ایفا کرد، اما انقلاب ایران از حضور و مشارکتِ مؤثرِ احزاب و گروهها سیاسیِ چپ، ملیگرای لیبرال و برخی گروهها دارای گرایشاتِ توأمانِ اسلامگرا، چپ و ملیگرا نیز برخوردار شد. نهضت آزادی ایران، که ارتباطِ نزدیکی هم با جریان اسلامگرا داشت، نقشِ مهمی در تحولات دورۀ انقلاب ایفا کرد. با توجه بهاینکه، امام خمینی، رهبر انقلاب، تکثرگرایی و سیاستورزیِ حزبی را در چارچوب نظام جمهوری اسلامی بهرسمیت شناخته بود؛ در مقالۀ پیشِرو تلاش میشود، به این پرسش پاسخ داده شود که نهضت آزادی ایران، از آستانۀ پیروزی انقلاب تا تصویب و تأییدِ نهاییِ قانون اساسی در آذر 1358، که چارچوب حقوقی ـ قانونیِ نظام جمهوری اسلامی را بنیان نهاد، چه رویکردی به تکثرگرایی، تحزب و مداراجوییِ سیاسی، در میان احزاب و گروهها سیاسیِ سهامدارِ انقلاب، داشت؟ پژوهش حاضر بهروش بررسی تاریخی (توصیفی ـ تحلیلی) و با بهرهگیری از تکنیک ردیابی فرایند انجام میشود. یافتههای تحقیق نشان میدهد نهضت آزادی ایران، که گرایش سیاسی و مبانی فکری آن ترکیبی از اسلام و ملیگراییِ لیبرال بود، بهرغمِ انتقاداتی که به گرایشات و عملکردِ جریانهایِ مختلفِ سیاسیِ داشت، خواستار تعامل و مداراجوییِ سیاسی در میان احزاب و گروهها سهامدار انقلاب بود. نهضت آزادی ایران، از تکثرگرایی، تحزب و سیاستورزیِ مسالمتآمیزِ حزبی، در چارچوب نظام جمهوری اسلامی، حمایت میکرد. | ||
| Keywords | ||
| نهضت آزادی ایران; جمهوری اسلامی ایران; تکثرگرایی; دموکراسی; تحزب | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 279 PDF Download: 122 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,435,982 |
| PDF Download | 17,551,274 |