تحلیلی بر تحولات جوامع نیمۀ غربی ایران در دوران آهن با بررسی گاهنگاری و فرضیات مرتبط | ||
| جامعهشناسی تاریخی | ||
| Article 10, Volume 11, Issue 1, 1399, Pages 201-234 PDF (1.66 M) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| علیرضا هژبری نوبری* 1; زهرا کوزه گری2; سید مهدی موسوی کوهپر3; کمالالدین نیکنامی4; مهسا ویسی5 | ||
| 1استاد، گروه باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 3دانشیار، گروه باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 4. استاد، گروه باستانشناسی، دانشگاه تهران | ||
| 5استادیار گروه تاریخ ایران فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی | ||
| Abstract | ||
| دوران آهن یکی از دورههای کلیدی و مهم در فرآیند تطور فرهنگ انسانی در جهان است. این دوره نشانگر دورهای حساس از تغییرات در زندگی انسانی است. همزمان با دوران آهن شهرهای جدید شکل گرفتند و شهرنشینی وارد مرحلۀ تازهای شد. مراتب اجتماعی ثابت شدند و در پی تحولاتی که در زمینههای فنآوری، صنعت، معماری، نگارش و نیز ایدئولوژی رخ داد سنن فرهنگی جدیدی در جوامع انسانی شکل گرفت. اما ظهور این دوره در فلات ایران به گونهای دیگر است. در این دوران هیچ منطقهای در ایران، به جز تمدن عیلام، در سرزمینهایِ پستِ جنوبِ غرب ایران، همچون سرزمینهای مجاور مانند بینالنهرین و یا آناتولی مراحل شهرنشینی و یا نگارش را تجربه نکرده بود. با این حال نمیتوان به این بهانه نقش ایران را در ظهور و تطور فرهنگهای دوران آهن در منطقه نادیده گرفت. چرا که همانطور که از دادههای باستانشناختی و منابع مکتوب برمیآید به دلیل مشخصههای جغرافیایی، شرایط استراتژیکی و نیز آب و هواییِ این منطقه موجب شده تا نقش مهمی را در شکلگیری و انتقال یا جابهجایی فرهنگهای دوران آهن در منطقه ایفا کند. از این دیدگاه مطالعۀ فرهنگهای دوران آهن در ایران، شکلگیری و نحوۀ گسترش آنها هم از لحاظ جغرافیایی و هم از لحاظ تطوری میتواند در شناخت این دوره بسیار موثر افتد. با این حال به دلیل پیچیدگی جغرافیایی نیمۀ غربی ایران شناخت فرهنگهای آهن در این منطقه آغاز و گسترش آنها به صورت کامل و دقیق صورت نگرفته است و نظریات و فرضیههای بسیاری در این رابطه وجود دارند. این مقاله در نظر دارد با بررسی و ارزیابی دیدگاهها و نظریهها الگویی برای آغاز و گسترش فرهنگهای دوران آهن در منطقه و تحولات اجتماعی در طول آن ارائه دهد. | ||
| Keywords | ||
| نیمۀ غربی ایران; دوران آهن; نظریهها; ارزیابی; گسترش فرهنگهای دوران آهن | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 331 PDF Download: 203 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,447,974 |
| PDF Download | 17,555,113 |