بررسی کودتای 28 مرداد 1332 براساس نظریه والراشتاین | ||
| جامعهشناسی تاریخی | ||
| Article 5, Volume 8, Issue 2, 1396, Pages 39-59 PDF (280.42 K) | ||
| Authors | ||
| محمد رادمرد* 1; سیدنصرالله حجازی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تربیتمدرس، تهران، ایران | ||
| 2عضو هیات علمی، گروه علوم سیاسی، دانشگاه حکیم سبزواری | ||
| Abstract | ||
| کودتای 28 مرداد از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران است. درباره این رویداد تاکنون مقالات و کتابهای بسیاری نگاشته شده است. نوشتار پیشرو برآن است تا از منظری متفاوت به بررسی این رویداد بپردازد. یکی از نظریاتی که از سطحی کلان و براساس رویکردها و مبانی فرانظری انتقادی به پدیدههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مینگرد نظریه «نظام جهانی» والراشتاین است. بر این اساس مطالعه کنونی در تلاش است تا با رویکردی تازه و در چارچوب این نظریه به تحلیل کودتای 28 مرداد بپردازد و بهطور خاص به این پرسش پاسخ دهد که آیا میتوان با استفاده از نظریه «نظام جهانی» وقوع کودتا و سقوط مصدق را تبیین کرد؟ به اعتقاد نویسندگان این مقاله براساس دو مؤلفه از نظریه والراشتاین، یعنی «حفظ رابطه استثماری» (حفظ نابرابری در عرصه جهانی) و «کنترل بر مواد خام» از سوی کشورهای مرکز و بهطور ویژه هژمون جهانی، میتوان چرایی وقوع کودتای آمریکایی- انگلیسی علیه مصدق را تبیین کرد. این مقاله ضمن بیانی کوتاه از نظریه والراشتاین، در دو قسمت جداگانه، دو مؤلفه یادشده را بر زمینههای کودتای 1332 تطبیق میدهد و وقوع کودتا را در چارچوب این نظریه تحلیل میکند. | ||
| Keywords | ||
| کلید واژگان: کودتای 28 مرداد; ایران; مصدق; نظریه نظام جهانی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 341 PDF Download: 134 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,460,545 |
| PDF Download | 17,559,780 |