تحلیل جامعهشناختی اندیشه و کنش سیاسی سیدحسن تقیزاده (با تکیه بر دوره مشروطیت) | ||
| جامعهشناسی تاریخی | ||
| Article 5, Volume 7, Issue 1, 1394, Pages 121-157 PDF (268.37 K) | ||
| Author | ||
| علی محمد زاده* | ||
| استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، ایران | ||
| Abstract | ||
| این مقاله در چارچوب رهیافت جامعهشناسی تاریخی و بهکمک مبانی نظری جامعهشناسی شناخت مانهایم درصدد شناسایی مبانی اجتماعی و فکری و نیز تحلیل کنش سیاسی شخصیت سیدحسن تقیزاده در قامت یک روشنفکر و کنشگر سیاسی دوران مشروطیت است. ویژگیهایی مانند موقعیتمندی و عدم استقلال اندیشه از بستر اجتماعی (مؤلفههای این بستر نزد مانهایم گوناگون و گسترده است)، تاریخمندی اندیشه و تاحدی توجه به ذهنیت فرد نزد جامعهشناسی مانهایم عناصر نظری مناسبی بود که در بازشناسی اندیشه سیاسی تقیزاده و شناسایی فرایند تبدیل وی به یک کنشگر فعال سیاسی بهکار گرفته شد. بهعلاوه، در این مقاله برای شناسایی ارتباط و نوع کنش با بنیانهای اجتماعی و فکری تقیزاده، از مفهوم کنش و اجزای آن استفاده شده است. براساس این به چگونگی و تاحدی به چرایی رابطۀ بین بنیانهای اندیشه و کنش سیاسی تقیزاده پاسخ میدهد و نتیجه میگیرد که جایگاه خانوادگی، رتبۀ اجتماعی و محیط زندگی تقیزاده از یک سو و علوم تجربی و انسانی غربی بهویژه تکاملگرایی و نیز معرفت پیشین (آموزههای اسلامی) وی، مبانی بنیادی تجددخواهی تقیزاده را تشکیل میدهند. با این مبانی جای شگفتی نیست که تقیزاده در اندیشه و کنش سیاسی آمیختهای از اسلام، لیبرالیسم و سوسیالیسم را بهنمایش میگذارد. این تحقیق با شیوه تحلیل کیفی بهروش تاریخی و بهکارگیری دادههای متون تاریخی با تکیه به روش اِسناد و انتساب مانهایم انجام شده است. | ||
| Keywords | ||
| واژههای کلیدی: جامعهشناسی شناخت; اندیشه سیاسی; تجددخواهی; کنش; تقیزاده | ||
|
Statistics Article View: 202 PDF Download: 55 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,460,613 |
| PDF Download | 17,559,795 |