خُردمردمنگاری فرهنگ ناملموس زبانی خوراک در فرهنگ سنتی مردم مازندران | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 5, Volume 11, Issue 53, 1402, Pages 105-147 PDF (1.21 M) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Author | ||
| حسین میرزائی* | ||
| دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| Abstract | ||
| در مردمشناسی، جماعتهای محلی، از آن جهت که خوراک خود را در ارتباط تنگاتنگ با طبیعت و به کمک دانش بومی تأمین میکنند، همیشه میدان مطلوبی برای پژوهش دربارۀ خوراک، روابط فرهنگی مرتبط با آن و نظامهای خوراکی بودهاند. در چنین پژوهشهایی، مردمشناس درپی فهم عادات، معانی و الگوهای خوراکی اسـت. در این مقاله درپی آنیم که دریابیم رابطۀ بین زبان و خوراک در فرهنگ عامۀ مازندران چگونه شکل گرفته است و باورهای خوراکمحور در این فرهنگ چه نقشی دارند. باورهای خوراکی، با ظاهر سادۀ خود، جهانی خُرد از فرهنگ هر جامعه را به تصویر میکشند و به درک ما از کنشهای انسانی یاری میرسانند. این جهان نمادین، خود را از خلال زبان پختوپز در زندگی روزمره بازنمایی میکند. زبان مازندرانی پیوند نمادین میان خوراک و موقعیتهای اجتماعی ـ عاطفی را بهخوبی بازنمایی میکند. برای نمونه، ضربالمثلهای خوراکی، تصویری فشرده از زندگی اجتماعی، سیاسی، حکومتی و اقتصادی دورههای گذشته و امروز را به نمایش میگذارند. مضامینی مانند توجه به مهمان، توجه به دیگری، بیگانههراسی، تلطیف موقعیتهای اجتماعی، تقدسبخشی به خوراکیها و توجه به بهداشت در ضربالمثلهای مازندرانی برجسته شده است. مؤلف با استفاده از روش مردمنگاری، با بهرهگیری از مشاهدۀ مستقیم و مشاهدۀ حینمشارکت و همچنین مصاحبههای عمیق با ساکنان محلی مازندران (مناطق مختلفی از شهرستانهای قائمشهر، رامسر، آمل، بابل، ساری، سوادکوه، بهشهر، تنکابن، نور و همچنین روستای یوش) به مدت دو سال دادههایی را حول محور خوراک در فرهنگ مازندران گردآوری کرده است. | ||
| Keywords | ||
| مازندران; میراث ناملموس; خوراک; فرهنگ عامه; مردمشناسی; زبان; ضربالمثل; باورها | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 293 PDF Download: 142 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,366 |
| PDF Download | 17,549,909 |