عام و عامه در مثنوی مولانا | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 12, Volume 9, Issue 40, 1400, Pages 321-354 PDF (695.86 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Author | ||
| امید ذاکری کیش* | ||
| استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان | ||
| Abstract | ||
| یکی از مهمترین تحولاتی که با گسترش عرفان و تصوف در ادبیات فارسی بهویژه در منظومههای بلند عرفانی، ایجاد شد این بود که فرهنگ و ادبیات عامه مورد توجه قرار گرفت. مثنوی مولانا از این نظر آینۀ تمامنمای فرهنگ، زبان و آداب و رسوم عامه است. علیرغم این ویژگی برجسته، اصطلاح «عام» و «عامه» در مثنوی همواره با بار معنایی منفی بهکار رفته است. پرسشی که مطرح میشود این است که آیا مولانا در بهکار بردن این اصطلاح، طبقۀ اجتماعی خاصی را درنظر دارد یا منش و رفتار و نگرش مشخصی باعث میشود که وی این کلمه را دربارۀ فرد یا گروه خاصی بهکار ببرد. در این مقاله که به روش توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده، جایگاه این اصطلاح در مثنوی بررسی شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که منظور از عام و عامه در مثنوی لزوماً مردم کوچه و بازار نیست؛ نگرشهای خاصی که با توجه به ظواهر مادی و براساس حس ظاهربینی قضاوت میکنند مصداق اصلی عام و عامه در مثنوی هستند. احوال متعالی معنوی، ای بسا در بین عامترین مردمان وجود داشته باشد و برعکس نگرش ظاهربینی ممکن است در بین طبقۀ فرزانگان و فیلسوفان و حتی عارفانی که به مرحلۀ مقام نرسیدهاند نیز باشد. | ||
| Keywords | ||
| مثنوی مولانا; فرهنگ و ادبیات عامه; شخصیتهای عام; نگرش عام; مردم کوچه و بازار | ||
|
Statistics Article View: 153 PDF Download: 100 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,163 |
| Number of Articles | 24,582 |
| Article View | 20,684,804 |
| PDF Download | 16,381,407 |