تأثیرِ تصوف بر شبیهخوانی: بررسی مجلسِ عاشورا | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 11, Volume 9, Issue 39, 1400, Pages 327-370 PDF (743.01 K) | ||
| Author | ||
| زهیر نادعلی زاده* | ||
| دانشگاه دامغان | ||
| Abstract | ||
| از میان تمامی نمایشهای آیینی در ایران، شبیهخوانی تکاملیافتهترین آنهاست؛ عصارهای از هر آنچه در گونههای دیگر نمایشها و آیینهای کهن در ایران سراغ داریم و گاه دربردارندۀ پارههایی از دیگر هنرها همچون نقاشی و معماری و از همه مهمتر، موسیقی و شعر. ازسویی، کمتر میتوان تردید داشت که برجستهترین و کلانترین جریان در تاریخ فرهنگ و ادبیات ایران، تصوف و آثار صوفیانه است. مضمونها و فضاهای صوفیانه و جهانبینی عرفانی، بر اغلب آثار طراز اول ادبیات فارسی، چه نثر و چه نظم، سایه افکنده است و این حضور قاطع را میتوان جدا از متون ادبی، در شاخههای دیگر هنر و حتی گاه فرهنگ روزمرۀ ایرانی بهروشنی نشان داد. ما در این مقاله کوشیدهایم که برخی از تأثیرهای نگاه صوفیانه و بینش عرفانی را در نمایش شبیهخوانی بررسی کنیم. آنچه از این کوشش برمیآید این است که در شبیهخوانی، بیش از آنکه با واقعیتی تاریخی سروکار داشته باشیم، با نوعی تأویل و برداشت مردمی آمیخته با گفتمانهایی نظیر تصوف مواجهیم. در این زمینه با مطالعۀ موردی مجلسِ شهادت امام، مهمترین گونۀ این تأویلها و برداشتها را نشان دادهایم. | ||
| Keywords | ||
| هنرهای عامه; نمایش ایرانی; شبیهخوانی; تصوف; عهد الست; مجلس عاشورا (شهادت امام) | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 216 PDF Download: 125 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,444,822 |
| PDF Download | 17,554,031 |