عناصر و سنتهای عیاری در داستان رستم یکدست/ کُله دست (براساس طومارهای نقالی و داستانهای عامیانه پهلوانی) | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 8, Volume 9, Issue 39, 1400, Pages 209-250 PDF (557.67 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Author | ||
| بهزاد اتونی* | ||
| دانشگاه آیتالله بروجردی، بروجرد | ||
| Abstract | ||
| عیاری که قدمت آن در ایران به پیش از اسلام میرسد، پدیدهای اجتماعی ـ سیاسی به حساب میآمد که خاستگاه اصلی آن، جامعۀ پیشهورِ شهری بود. این طبقه، در میان تودۀ مردم چنان جایگاهی داشتند که بیشتر قهرمانان داستانهای عامه را عیاران تشکیل میدادند. نفوذِ کار و کردار و اعمال عیارانه، صرفاً منحصر به اینگونه داستانها نمیشد، بلکه در منظومههای پهلوانی پارسی نیز، گاهگاهی، آثار و نشانههایی از آن را میبینیم. با رواج نَقل و نقالی در ایران، نفوذ ادبیات عیاری در داستانهای حماسی و پهلوانی شدت گرفت و اوج حضور اینگونه ادبیات را در پیدایش چهرهای نوظهور بهنام رستم یکدست/ کُلهدست شاهدیم. این چهرۀ نوظهور که ساخته و پرداختۀ ذهنِ خلاق و عامهپسند نقالان بود، قهرمانی است که روبهروی رستم و ایرانیان میایستد و سیمای پهلوانیِ قوم ایرانی را بهچالش میکشد. نگارنده با بررسی تاریخ و ادبیات عیاری در ایران و جهان اسلام، سعی بر آن دارد تا مؤلفههای عیاری را در اعمال و رفتار رستم یکدست/ کُلهدست به تصویر بکشد و علاوه بر آن، با تحلیل ذاتِ دوگانۀ عیاری در تاریخ اجتماعی و سیاسی، شخصیت دوگانۀ رستم یکدست را بررسی کند. | ||
| Keywords | ||
| عیاری; نقالی; داستانهای حماسی; رستم یکدست/کُلهدست | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 207 PDF Download: 117 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,558,841 |
| PDF Download | 17,596,696 |