تطبیق عناصر تکرارشوندۀ نمادینِ اسطورۀ قهرمان در سوگ سیاوش و تعزیۀ امام حسین(ع) با رویکرد بیشمتنیِ ژنتی | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 3, Volume 9, Issue 37, 1400, Pages 39-71 PDF (1.19 M) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| نینا بهزادی1; مصطفی مختاباد امرئی* 2; محمدرضا شریف زاده3 | ||
| 1عضو هیات علمی گروه هنر و معماری دانشگاه آزاداسلامی واحد یادگارامام خمینی ره(شهرری) ،تهران ،ایران | ||
| 2استاد گروه هنر و معماری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس (نویسنده مسئول)، تهران،ایران. | ||
| 3دانشیارگروه پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری ، واحد تهران مرکزی ،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران. | ||
| Abstract | ||
| باورهای دینی با اسطوره شکل میگیرند و قهرمانان و امامان معصوم همواره از اسطورهها و بنمایههای تکرارشوندۀ مقدس و هویتبخشِ فرهنگ ایرانی بهشمار میآیند که در ناخودآگاه، باور و سنن عامۀ مردم جای دارند. آنها با آرمان مشترک، سرنوشت و رسالت مشابه بر شکلگیری متون مختلف ادبی و هنری ازجمله شاهنامۀ فردوسی و نمایش تعزیه اثرگذار بودهاند. رمزگشایی معنایی از نمادهای اسطورهای و تکرارشونده و میزان تأثیرپذیری قهرمانان از یکدیگر، در دو متن قبل و بعد از اسلام، درخوانشی بینانشانهای، با رویکرد بیشمتنیت ژنتی، یکی در داستان «سیاوشِ» شاهنامه (پیشمتن) و دیگری تعزیۀ امام حسین(ع)، بهمنزلۀ بیشمتن و نیز چگونگی برگرفتگی یا گشتار روایت متنی به روایت نمایشی، هدف تحقیق است. بعد از بیان مبانی نظری، تطبیق نمادهای اسطورهای مربوط به قهرمانان دو متن و درنتیجه، اشتراکات و افتراقات در جدولهایی ارائه شده است. این پژوهش درپی پاسخ به این پرسش است که وجود چه عناصر و نمادهای مشترک یا منحصربهفردی در تفکر و اعمال قهرمان ایرانی، گاه در شخصیتی زمینی ـ اسطورهای و گاه مذهبی ـ تاریخی و آسـمانی تجلی مییابد که سبب احیا، تکرار و بازتولید هرسالۀ بزرگداشت سوگشان، با نمادهای آئینی مشابه میشود؟ روش پژوهش توصیفی ـ تطبیقی و تحلیل محتوای متن از نوع کیفی و استفاده از اسناد کتابخانهای است. درنتیجه، در همانگونهگیها میتوان به نمادهای هالۀ نور، اسب همهچیزفهم، عدد سه مقدس، سپیدی جامه، حضور فرازمینیها و... و در تراگونهگیها به نماد ایزد نباتی، گذر از آتش، عنصر پَرسیاوشان، ذوالفقار و زره سحرانگیز و... اشاره کرد. | ||
| Keywords | ||
| قهرمان; اسطوره; سوگ سیاوش; تعزیۀ امام حسین(ع); بیشمتنیت | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 271 PDF Download: 149 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,373 |
| PDF Download | 17,549,910 |