ولایتنامه، نوع ادبیِ عامیانه در حوزۀ شعر شیعی | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 9, Volume 7, Issue 27, 1398, Pages 215-240 PDF (801.29 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| سعید بزرگ بیگدلی; اکرم کرمی* | ||
| دانشگاه تربیت مدرس | ||
| Abstract | ||
| شعر شیعی با تنوع مضامین، رویکردها، کارکردها و قالبهای شعری در دورههای تاریخیِ مختلف توانسته است بهصورت جریانی مستمر و پویا تداوم یابد. محبان اهل بیت با عشق و شوری خاص، خالصانهترین بخش ادبیات تشیع را تا پیش از استقرار حکومت صفویان با وجود موانع و تهدیدات فراوان خلق کردند. هنوز پژوهشهای گسترده در دیوانها و جُنگهای شیعیِ بهجامانده از گذشته صورت نگرفته است؛ اما همین میزان انجامشده نشان میدهد شعر شیعی و گونههای مختلف آن توانسته است هم در حوزۀ شکلی و هم محتوایی بر تنوع و غنای شعری در ادبیات فارسی بیفزاید. از آن جمله شکلگیری گونهها و زیرگونههای جدید است که در این مقاله برآنیم تا نمونهای از آن را معرفی کنیم که از جُنگهای خطی استخراج کردهایم. این گونۀ ادبی را مناقبخوانان در کوی و برزن و در زیرگذر بازارهای مناطق شیعهنشین میخواندند. مناقبخوانان با خواندن این گونۀ ادبی سعی در اثبات امامت و ولایت حضرت علی (ع) داشتند. تقسیمبندی این گونه بر اساس محتوا و درونمایۀ آن است که بهصورت عنوان در آغاز اشعار ذکر شده است؛ عنوانی که بعدها بهمرور زمان و در اثر تکرار بیانگر یک نوع و گونۀ ادبی در ادبیات دینی ما شده است. هدف از نگارش این مقاله، معرفی و بررسی گونۀ «ولایتنامه» است و نمونههایی از دیوانها و نسخههای خطی برای شاهد مثال آورده میشود. بدیهی است با بررسیهای وسیعتر بتوان به انواع تازهتری در اشعار شیعی دست یافت. | ||
| Keywords | ||
| شعر شیعی; ولایت نامه; اهل بیت(ع); شعر عامیانه | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 151 PDF Download: 136 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,450 |
| PDF Download | 17,549,940 |