بنمایههای داستان «طاهر و زهره» در روایتهای ایران (ترکمن و آذربایجان) | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 7, Volume 5, Issue 16, 1396, Pages 193-216 PDF (332.07 K) | ||
| Authors | ||
| عاتکه رسمی* 1; سکینه رسمی2 | ||
| 1عضو هیات علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز. | ||
| Abstract | ||
| اساطیر مکتوم در داستانهای ملل، بیانگر هویت تاریخی اقوام میباشند. یکی از داستانهای اسطورهای که در ایران، بالکان، قبرس، ترکیه، آذربایجان، ارّان و... رواج زیادی داشته است و هنوز هم در مراسم عروسی توسط «عاشیق ها» نقل میشود، داستان «طاهر و زهره» است. تصویر صفکشی عشق در برابر کینه، وفا در برابر پیمانشکنی و توطئه، تجدّد در برابر سنّتگرایی و خواستن و تلاش در برابر عناد و ممانعت. این داستان که چون دیگر داستانهای «عاشیقلار» ترکیبی از نظم و نثر است از نظر تنوّع بنمایهها بسیار غنی است. در روایتهای مختلف این داستان همانند دیگر داستانهای شفاهی، تفاوتهایی وجود دارد که این تفاوتها زاییده تاریخ، فرهنگ، اجتماع و سبک زندگی قوم راوی داستان است که در این میان روایت ترکمن با اپیزود «ماهیم جان» و روایت آذربایجان با اپیزود «آنالار قوشونی» (قشون زنان) از دیگر روایتها متفاوتتر است. با توجه به اینکه در ایران هیچگونه تحقیقی در این زمینه صورت نگرفته است، این مقاله با بررسی توصیفی وتطبیقی بنمایههای داستان رادر روایتهای ترکمن و آذربایجان-با نیم نگاهی به روایتهای قبرس وکوموک-مورد توجه قرار داده و آنها را در پنج بخش 1) بنمایههای دینی، 2) بنمایههای کرامت، 3) بنمایههای شگفتانگیز، 4) بنمایههای عاشقانه و 5) بنمایههای حماسی و عیاری ارائه کرده وجوه اشتراک و افتراق آنها را نیز مدنظر قرار میدهد. | ||
| Keywords | ||
| داستان; اسطوره; طاهر و زهره; ترکمن; آذربایجان | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 329 PDF Download: 122 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,383 |
| PDF Download | 17,551,398 |