تابوی نام در شاهنامۀ فردوسی | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 4, Volume 4, Issue 9, 1395, Pages 83-101 PDF (217.6 K) | ||
| Authors | ||
| وحید رویانی* 1; مرتضی نیازی2 | ||
| 1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گلستان | ||
| 2کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی | ||
| Abstract | ||
| بررسی و مطالعۀ طومارهای نقالی بهعنوان بخشی مکتوب از سنت حماسیـ رواییـ شفاهیِ در باور انسانهای ابتدایی نام با ذات منطبق است؛ زیرا انسان ابتدایی فکر میکرد ارتباط بین نام و شخص یا شیء موسوم به آن قراردادی نیست و نام جزوی از وجود خود اوست و نیروهای شر میتوانند از این طریق به او آسیب برسانند. این نوع نگاه به نام مختص مکان خاصی نیست و در همۀ جوامع وجود دارد و قواعد خاصی نیز با عنوان تابوی نام بر این جوامع تحمیل شده است. در باورهای عامۀ مردم ایران و نیز شاهنامه که روایتگر باورهای اساطیری ایرانیان است، این نوع تابو به صورتهای مختلف دیده میشود: گاه نام عین ذات است، مانند زمانی که رستم مقصران اصلی کشتهشدن سیاوش را برای هومان برمیشمرد. گاه به صورت برگزیدن دو اسم دیده میشود که یک نام، اصلی و جزو ذات است و دیگری فرعی است. این نوع تابو در بخشهایی از سواحل جنوبی ایران و همچنین بین ترکمنها دیده میشود و در شاهنامه نیز دربارۀ قباد و شیده نمود دارد. مصداق دیگر تابوی نام، عدم ابراز نام است که در بین مردم و در جنگهای شاهنامه دیده میشود. این مسأله در شاهنامه به دو صورتِ صراحت در عدم ابراز نام و طفرهرفتن از ابراز نام تبلور یافته است. آخرین نمونۀ تابوی نام، تعویض و یا تغییر نام است که بیشتر برای فریب ارواح و فرار از آسیب آنها بهکار میرفته است. | ||
| Keywords | ||
| نام; تابو; شاهنامه; باورهای عامه; انسان ابتدایی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 235 PDF Download: 105 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,672 |
| Article View | 24,384,223 |
| PDF Download | 17,531,394 |