بنمایههای فولکلوریک در طومارهای نقالان | ||
| فرهنگ و ادبیات عامه | ||
| Article 3, Volume 4, Issue 9, 1395, Pages 61-81 PDF (217.61 K) | ||
| Authors | ||
| فرخ حاجیانی1; اکبر صیادکوه2; انسیه هاشمی قلاتی* 3 | ||
| 1دانشیار فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه شیراز | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز | ||
| 3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز | ||
| Abstract | ||
| بررسی و مطالعۀ طومارهای نقالی بهعنوان بخشی مکتوب از سنت حماسیـ رواییـ شفاهیِ ایرانزمین با آن حجم انبوه و پیچیدۀ قصهها گاه دشوار مینماید؛ اما تجزیۀ این متون به بنمایههای سازندهشان، زمینه را برای مطالعۀ روشمند آنها، بررسیهای درونمتنی و نقد و ارزیابی مضمونها هموار میسازد. با استفاده از فهرست جهانیِ طبقهبندی بنمایههای روایات عامه، چارچوبی فراهم میآید تا بنمایههای طومارها دستهبندی و فهرست شوند. این فهرست سبب دسترسی آسانتر به هر بنمایه در روایات مختلف، ریشهیابی، بررسی سیر تطور، تکامل، تأثیرپذیری و بقای هر بنمایه در دورههای مختلف و نیز مطالعات تطبیقی روایتها میشود و بستر مطالعۀ تحلیلی طومارها را با توجه به بنمایههای موجود در آنها فراهم میآورد. هدف این مقاله نشاندادن انطباق فهرست جهانیِ بنمایهها با روایات عامۀ فارسی، بهویژه روایات حماسیِ عامه و شیوهای از تحلیل متون طوماری است. این پژوهش با فهرستکردن بنمایههای داستان هفتخان رستم از طومار هفتلشکر میکوشد تا انطباق الگوی فهرست بنمایهها را بر روایات ایرانی نشان دهد و با تحلیل برخی بنمایههای موجود، ویژگیهایی هرچند اندک از طومارهای نقالی را بهعنوان پارهای از روایات عامۀ فارسی آشکار سازد و نیز با یافتن بنمایههایی نو، غنای فرهنگ، ادب و سنت شفاهی ایران را روشن نماید. این شیوۀ فهرستکردن میتواند به منزلۀ الگویی برای تمام روایات شفاهی باشد تا از این طریق به حجم عظیم قصهها سامانی داده شود و دسترسی آسانتر به محتوای آنها فراهم آید. | ||
| Keywords | ||
| طومار; حماسۀ عامه; فهرست بن مایهها; هفتلشکر; هفتخان | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 189 PDF Download: 105 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,395,657 |
| PDF Download | 17,535,421 |