مطالعهی معناشناختی ایجازِ «حذف» و «تخفیف» در زبان و بررسی جایگاه آندو در فهم و ترجمه آیات موجز قرآن | ||
| جستارهای ثقلین | ||
| Article 10, Volume 9, Issue 18, 1401, Pages 311-343 PDF (747.32 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| محمدتقی کبریت چی* 1; محمد رضا شاهرودی2 | ||
| 1دانش آموخته علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
| 2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
| Abstract | ||
| ایجاز «حذف»، اسلوبی رایج در زبان طبیعی، گونهای ممتاز در کنار ایجاز «قِصَر» و نشاندهندی فشردگی کلام در مفهوم خود است؛ بیآنکه برای آن نقیصهای به شمار آید. قرآن کریم که خود در بستر زبان طبیعی نازل گردیده، از اسلوب حذف بهدرستی و فراوانی بهره برده است؛ لذا بررسی و شناخت آن، در فهم و ترجمهی آیات قرآن حائز اهمیت میشود و بیتوجهی بدان، دریافت معنا را با آسیبهایی روبرو میسازد. بررسی جامع موارد موجز دانسته شده، ما را با دو نوعِ «حذف زبانی» و «تخفیف غیرزبانی» آشنا میسازد. طبق آموزههای معناشناختی، حذف زبانی بر اساس سیاق متن (بافت زبانی) رخ میدهد اما تخفیف غیرزبانی، مبتنی بر بافت موقعیت و دانش پیشزمینهی مخاطب (بافت غیرزبانی) انجام میگیرد. نوع اول یعنی حذف زبانی، با اسلوبهای نحوی و دستوری، قابلکشف است اما نوع دوم یعنی تخفیف غیرزبانی، تنها با احاطه بر بافت غیرزبانی شناسایی میشود. با وجود این، اکثر تفصیلهای مفسران برای موارد تخفیفیافته در قرآن، از ضابطهی علمی خاصی برخوردار نیست؛ گویا هریک از مفسران با پیشفرضهای گوناگون به تفصیل آیات پرداختهاند. مقالهی حاضر، به روش توصیفی-تحلیلی و با بهرهگیری از دانشِ «معناشناسی کاربردی» ضمن بررسی نمونههای متعدد قرآنی، به معرفی و تحلیل پدیدهی «تخفیف» در کنار «حذف» پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که علاوهبر «بافت زبانی»، دانستن و تحلیل «بافت غیرزبانیِ» آیات نیز از لوازم مهم فهم، تفسیر و ترجمهی قرآن کریم است. | ||
| Keywords | ||
| بلاغت; بافت غیرزبانی; بافت موقعیت; دانش پیشزمینه; معناشناسی کاربردی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 197 PDF Download: 52 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,443,753 |
| PDF Download | 17,553,705 |