معرفی و بررسی ترجمهای ناشناخته از کتاب الشمائل المحمدیه اثر ترمذی | ||
| جستارهای ثقلین | ||
| Article 7, Volume 8, Issue 16, 1400, Pages 175-200 PDF (780.7 K) | ||
| Document Type: مقالات علمی پژوهشی | ||
| Authors | ||
| حامد شکوفگی* ; امیر مؤمنی هزاوه | ||
| دانشگاه زنجان | ||
| Abstract | ||
| ممنوعیت دینی شمایلنگاری باعث شد مسلمانان برای نمایش چهره بزرگان دینی، کتابهای احادیثی در توصیف ویژگیهای ظاهری مقدسان دین بهویژه پیامبراسلام (ص) تدوین کنند. ترمذی (صاحب یکی از صحاح سته اهل سنت) مؤلف یکی از نخستین و جریانسازترین این کتابها است. کتاب وی، مشهور به «الشمائل المحمدیه»، در 56 باب به احادیثی اختصاص دارد که در آن ویژگیهای جسمانی پیامبر (ص) توصیف شده است. با وجود جریانسازی کتاب الشمائل در شمایلنگاری اسلامی، تنها یک ترجمه فارسی از آن، در روزگار معاصر به قلم مهدوی دامغانی منتشر شدهاست، درحالیکه نسخه خطی ترجمهای منظوم از این کتاب با نام «نظمالشمائل»، متعلق به قرن دهم در کتابخانه مجلس شورای اسلامی موجود است. در مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن معرفی این تکنسخه، بیان ویژگیهای زبانی و ادبی آن و میزان وفاداریاش به متن عربی، نشان دادهایم سراینده منظومه (حافظ هروی) ابتدا الشمائل را با عنوان نثرالخصائل به فارسی ترجمه و سپس ترجمه منثورش را منظوم کردهاست. ترجمه 4500 بیتی وی در قالب مثنوی و در بحر خفیف مسدس مخبون محذوف (فاعلاتن مفاعلن فَعلن) است و جز در بخشهای آغازین، بهره چندانی از عناصر شاعرانگی ندارد و باید آن را نظمی موزون و مقفّی شمرد تا شعری خیالانگیز. از مقایسه این نسخه با اصل عربی دریافتیم شاعر فارسیگو در آغاز هر باب با حذف سلسله راویان و اضافه کردن افزودهای با عنوان «فائده»، توانسته است در مجموع ، به صورت ماهرانه و باوفاداری به متن عربی، احادیث را گاه در یک، دو، سه و گاه در چند بیت به شعر فارسی درآورد. | ||
| Keywords | ||
| ترجمه; الشمائل المحمدیه ترمذی; حافظ هروی; نظم الشمائل | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 206 PDF Download: 61 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,435,981 |
| PDF Download | 17,551,274 |