بررسی سیاست جنایی تقنینی ایران در قبال جرم سیاسی؛ از ضرورت جرمانگاری تا نحوه پاسخگذاری کیفری | ||
| مدرس حقوق کیفری و جرم شناسی | ||
| Article 3, Volume 1, Issue 1, 1400, Pages 89-120 PDF (927.05 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| سید درید موسوی مجاب* 1; مژگان نعمتی2 | ||
| 1استادیار گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرّس، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرّس، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| اقدام مجرم سیاسی که با ناکارآمدانگاریِ ساختار یا سیاست حاکم و با انگیزه اصلاحطلبی و بدون خشونتورزی نمود مییابد، مقتضی راهبرد تقنینیِ متمایز و دادرسی افتراقی در مقایسه با مجرمان عادی است. در کشورهایی که اصل آزادی بیان را به رسمیّت شناختهاند، اصولاً در مورد فعّالیّتهای سیاسی، جرمانگاری صورت نپذیرفته است؛ اما در کشورهایی که در این زمینه جرمانگاری صورت پذیرفته است، پاسخگذاری کیفری در مقایسه با سایر پاسخگذاریها، بویژه در برابر جرایم امنیّتی، متعادل و در عین حال متمایز است. در ایران، پس از گذشت قریب به چهار دهه از وعده قانون اساسی در مورد تعریف جرم سیاسی و نحوه رسیدگی به آن، سرانجام در سال ۱۳۹۵ قانون جرم سیاسی به تصویب رسید. با وجود این، از یک سو ابهام قانونیِ مربوط به تعریف جرم سیاسی و تبیین مصادیق آن، ناقضِ «اصل شفّافیت» بوده و بستر تفسیرپذیری مواد قانونی و تشتّت آرای قضایی را فراهم کرده است؛ از سوی دیگر، کلیشه ذهنی دادرسان در ضدّ امنیّت قلمداد کردن هر رفتار یا گفتار اعتراضآمیز شهروندان بهتَبَع حسّاسیت بالای قانونگذار به ممنوعیّت هرگونه اقدام یا اظهار سخن اعتراضآمیز یا انتقادی به حاکمیت، و نیز مقدّمداشتن فرض تقصیر و سوءنیت، بهجای فرض برائت و اصل حُسننیت از سوی دادرسان، به یک مانع جدّی در مسیر رسیدگی افتراقی به اتّهامهای سیاسی بدل شده است. پژوهه حاضر، به روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهرهگیری از منابع کتابخانهای، به تشریح سیاست جنایی تقنینی ایران در قبال جرم سیاسی و چالشهای آن میپردازد. | ||
| Keywords | ||
| جرم سیاسی; سیاست جنایی تقنینی; دادرسی افتراقی; جرم انگاری; پاسخ گذاری کیفری | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 397 PDF Download: 194 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,163 |
| Number of Articles | 24,582 |
| Article View | 20,693,362 |
| PDF Download | 16,383,562 |