تاثیر منافع متعارض کنشگران بر پیدایش چالش-های هیدروپلیتیک (نمونه پژوهی: ذینفعان و ذیمدخلان سد گاوشمار استان لرستان) | ||
| آمایش سیاسی فضا | ||
| Article 3, Volume 4, Issue 4 - Serial Number 16, 1401, Pages 303-320 PDF (2.41 M) | ||
| Document Type: پژوهشی کیفی | ||
| Authors | ||
| مراد کاویانی راد* 1; حسین همتی فر2; حمید کاردان مقدم3 | ||
| 1دانشیار، گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| 3هیات علمی موسسه تحقیقات آب. وزارت نیرو، تهران، ایران. | ||
| Abstract | ||
| واکاوی وضعیت منابع آب ایران گویای آن است چالشهای هیدروپلیتیک از مقیاس ملی به مقیاس فروملی (در سطح حوضه آبریز) کشیده شده و تعارض منافع بهرهبرداران تضاد رویکرد کارگزاران به ویژه در هنگامههای خشکسالی را در پی داشته است. در این میان، حوضه آبریز کرخه در خوزستان در پاییندست به جریان رود کشکان در استان لرستان وابسته است. بیشینه جمعیت استان لرستان و بیشینه شهرستان دلفان در این استان که رود کشکان در آنجا جاری است کشاورزی پایه است. از این رو، بهرهگیری از رود کشکان و جلوگیری از بروز سیلاب، ساخت سد گاوشمار روی این رود را گریزناپذیر کرده است. بازتابهای ساخت این سد کاهش حجم آب ورودی به شهرستانهای پایین دست سد و نیز حوضه آبریز کرخه در خوزستان بهویژه در هنگامههای خشکسالی را در پی دارد. ساخت این سد به تعارض منافع کنشگران و پیدایش چالشهای هیدروپلیتیک در مقیاس فروملی انجامیده است. مقاله حاضر کاربردی است و روششناسی حاکم بر متن ماهیت تبیینی- تحلیلی دارد. دادهها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش به روش کتابخانهای و میدانی (مصاحبه) گرداوری شده، بر این فرضیه استوار است که ساخت سد گاوشمار روی رودخانه کشکان در شهرستان دلفان (لرستان) در مقیاس درون و برون استانی به تنش هیدروپلیتیک و در مقیاس ملی به همکاری هیدروپلیتیک کنشگران سیاسی- فضایی انجامیده است. نتیجه تحقیق نشان داد با ساخت سد گاوشمار مناسبات هیدروپلیتیک در مقیاس درون استانی (لرستان) و فرااستانی دو استان خوزستان و لرستان را به هماوردی و تنش هیدروپلیتیک کشانده و با ورود مسئولان مقیاس ملی به مسئله با نظرداشتن منافع ملی به همکاری هیدروپلیتیک در این مقیاس انجامیده که بازتاب فضایی آن در شکل سازگارسازی این منافع متعارض به کاهش بلندای سد و حجم آب ذخیره شده پشت سد نمود یافته است. | ||
| Keywords | ||
| هیدروپلیتیک; سد گاوشمار (معشوره); حوضه آبریز کشکان; استانهای لرستان و خوزستان | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 335 PDF Download: 157 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,116 |
| PDF Download | 17,551,315 |