سنت، متن پنهان «ترجمۀ آستانهای» ابوبشر متی از بوطیقای ارسطو؛ نمایشگونگی، نقطۀ پیوند کمدی و هجو | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 7, Volume 17, Issue 68, 1403, Pages 225-270 PDF (837.54 K) | ||
| Document Type: پژوهشی -نظری اصیل | ||
| DOI: 10.48311/lcq.17.68.2 | ||
| Author | ||
| ابراهیم محمدی* | ||
| دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند. | ||
| Abstract | ||
| پژوهشِ پیشِرو بر پایۀ الگوی «تفسیر بافتمند» و با تکیه بر قاعدۀ «سنت بهمثابۀ بافت» به بررسی بازتاب «سنت انشاد شعر» در زبان نخستین ترجمۀ عربی برجایمانده از فن شعر یعنی ترجمۀ ابوبشر متی و مشخصاً ترجمۀ کمدی به هجو میپردازد. پیشفرض پژوهش این است که انشاد شعر در سنت ماهیت نمایشی داشته و ابوبشر متی به آن توجه داشته است، از این رو هنر انشاد یا برخوانی شعر را باید «بافت متنی» چیره بر ذهن و ادراک او و «متن پنهان» زبان ترجمۀ او از فن شعر ارسطو دانست. بررسی انجامشده نشان میدهد که برگردان کمدی به الهجا در ترجمۀ ابوبشر متی در دو چیز ریشه دارد: الف) پیوند کمدی و هجو در شبکۀ متنی مبدأ یعنی زبان و ادبیات یونانی با استناد به این واقعیت تاریخی که در کمدیهای یونان باستان گاه نشانههای هجو دیده میشود، ب) نمایشگونگی انشاد هجو در شبکۀ متنی مقصد یعنی زبان و ادبیات عربی با استناد به گزارشهای متعدد دربارۀ الگوی نمایشی شاعران در اجرای هجو. امتیاز کار متی، روش تلفیقی او در ترجمۀ اصطلاحات تخصصی فن شعر و ازجمله «کمدی» است، روشی که به حفظ ماهیت نمایشی کمدی در ترجمه انجامیده است؛ برگردان کمدی به هجو، برگردانی «دورگه و آستانهای» و به بافت زبانی ـ ادبی مبدأ و مقصد نزدیک است؛ یعنی در زمینههای فرهنگی، ادبی و اجتماعی هر دو ریشه دارد. | ||
| Keywords | ||
| بوطیقای ارسطو; برگردان آستانهای; کمدی و الهجا; نمایش; سیاقت مهجور; سنت و زبان ترجمه; ایدئولوژی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 565 PDF Download: 202 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,447,961 |
| PDF Download | 17,555,107 |