فقیهان صفوی و ابومسلمنامهخوانی (بررسی تحریم قصههای ابومسلمنامه و ارتباط آن با نقدِ تصوف و صوفیستیزی) | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 6, Volume 17, Issue 65, 1403, Pages 163-190 PDF (522.87 K) | ||
| Document Type: پژوهشی -نظری اصیل | ||
| DOI: 10.48311/lcq.17.65.163 | ||
| Author | ||
| سعید مهری* | ||
| مدرس دانشگاه | ||
| Abstract | ||
| شخصیت ابومسلم خراسانی، به صورتهای گوناگونی در متون بازتاب یافته است. در منابع حدیثی، غالباً ابومسلم بهعنوان کسی که مخالف امامانِ شیعه بوده و امامان وی را طرد کرده بودند، معرفی شده است. در متون جدلیـکلامی، ابومسلم منتقم آل علی و براندازندۀ سبّ امامان و نابودکنندۀ اُمویان معرفی شده است، اما در داستانهای عامیانه و بهخصوص روایتهایی که امروزه با نام ابومسلمنامه میشناسیم، ابومسلم نهتنها شخصی شیعی، بلکه از شیعیان خاص است که تعالیم معنوی ائمه را هم دریافت کرده و خود اهل طریقت است و صاحب کرامات. همین تصویر از ابومسلم، از طریق سُنّت قصهخوانی در محافل صوفیانه نیز وارد شد و بعدها جزو ارکان مهم دعوتِ خانقاهِ صفوی قرار گرفت. پس از به قدرت رسیدنِ صفویان، صوفیان صفوی با ترویج قصههای ابومسلم در میانِ مردم، هم اهداف قیام صفویان را زنده نگه میداشتند و هم بر مریدان خود میافزودند. فقیهان دربار صفوی، در تلاش برای کاستن از قدرت صوفیان، نخست متوجه این امر شدند و به تحریم قصهخوانی و تخریب شخصیت ابومسلم خراسانی پرداختند. در این مقاله نشان داده شده که تحریم قصه و قصهخوانی و مخدوش کردنِ چهرۀ ابومسلم، یکی از گامهای اساسی فقیهان برای مقابله با گسترش تصوف در دورۀ صفوی بوده است. | ||
| Keywords | ||
| ابومسلمنامه; قصهخوانی; فقیهان; نقد تصوف | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 390 PDF Download: 152 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,443,870 |
| PDF Download | 17,553,735 |