پاگشایی مواجهه با مرگ در داستان «فال خون» | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 3, Volume 16, Issue 62, 1402, Pages 43-87 PDF (814.26 K) | ||
| Document Type: پژوهشی -نظری اصیل | ||
| Author | ||
| هادی دهقانی یزدلی* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان تهران. ایران | ||
| Abstract | ||
| اسطورهها و آیینها از عناصر بنیادین زیست و فرهنگ بشریاند که آرزوها و هراسهای آدمی را بازتاب میدهند. مواجهه با مرگ و مرگآگاهی یکی از بنیادیترین درونمایههای اسطورهای و آیینهای آن است. از برجستهترین قالبهایی که میتواند محملی برای درونمایههای اسطورهای و آیینی ازجمله مرگآگاهی قرار گیرد، روایتهای داستانی معاصر است. نوشتار حاضر براساس رویکرد اسطورهشناسی، با روشی توصیفی ـ تفسیری و با هدف آشکارگی تأثیر درونمایۀ مواجهه با مرگ و رسیدن به مرگآگاهی، که از خلال آیین پاگشایی شکل میگیرد، به بررسی ساختار و ژرفساخت داستان «فال خون» نوشتۀ داوود غفارزادگان میپردازد. داستان «فال خون»، برای برجسته کردن درونمایۀ مرگآگاهی، آشکارا براساس ساختار پاگشایی: جدایی، رازآموزی و رازآموختگی شکل میگیرد. شخصیت اصلی داستان که سربازی نوآموز است، در مأموریت خود با پدیدار و رویدادهای گوناگونی در رسیدن به مقصد خویش روبهرو میشود. این رخدادها زمینهای را فراهم میکنند تا سرباز نوآموز دشوارترین و نهاییترین آزمون خویش را پشت سر بگذارد. دشوارترین آزمون شخصیت اصلی داستان «فال خون»، رسیدن به مرگآگاهی و پذیرفتن مرگ بهسان جزئی از هستی خویش است. این درونمایه که از دغدغههای نخستین و همیشگی بشر بوده است، در داستان «فال خون» در کنار عناصر اسطورهای همچون کوه، درخت، عدد، گاو، نام و کلبه مینشیند تا به روایت داستانی مدرن، رنگ اسطورهای و آیینی کهن ببخشد. بدینترتیب، هنر، ادبیات و اندیشههای مدرن امروزی نهتنها از سویههای اسطورهای و آیینی کهن نمیتوانند جدا شوند، بلکه این سویهها با درآمیختن با تأملات همیشگی آدمی، ازجمله مرگآگاهی، زمینۀ غنا و پرتوشگی روایتهای داستانی امروزین را مهیا میسازند. | ||
| Keywords | ||
| مرگآگاهی; پاگشایی; فال خون; اسطوره; آیین | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 204 PDF Download: 112 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,451,807 |
| PDF Download | 17,556,858 |