ارزیابی و نقد جامعهشناسانۀ بازنمایی هویت زنانه در رمانهای محمد حجازی (هما، زیبا، پریچهر) | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 2, Volume 16, Issue 62, 1402, Pages 2-41 PDF (642.46 K) | ||
| Document Type: پژوهشی -نظری اصیل | ||
| Authors | ||
| حمیده دهقانی1; آرمان حیدری* 2; رضا رضایی1; رامین مرادی1 | ||
| 1دانشگاه یاسوج | ||
| 2استادیار دانشگاه یاسوج | ||
| Abstract | ||
| ضمن آنکه کیفیت زندگی زنان و مقام و منزلت آنان میتواند یکی از نشانهها و ضوابط برجستۀ ویژگیهایِ فرهنگی و تمدنی آن جامعه باشد، در بیشتر جوامع و بهخصوص جوامع مردسالار، شاهد نوعی برزخی، بلاتکلیفی و «جاماندگیِ» زنان بین برخوداری از فرصتهای عینی و مواجهه با محدودیتهای انگارهای و ایماژی هستیم. از آن جایی که ژانر رمان یکی از مهمترین خاستگاههایی است که بهصورت غیرمستقیم نمود و نمادهای این وضعیت را بازتاب میدهد، مطالعۀ حاضر با منظری جامعهشناختی و با استفاده از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، نحوۀ بازنمایی زنان و پیشفرضهای غالب اما ضمنی را در رمانهای منتخب دورۀ پهلوی اول (سهگانۀ محمد حجازی) واکاوی میکند. تحلیل دادهها به شیوۀ تماتیک، واحد تحلیل «جمله» و تطبیق و بهرهگیری از پیشینۀ تحقیق، شیوۀ اعتباریابی پژوهش حاضر بوده است. نتایج این مطالعه نشان داد که زنان داستانهای حجازی حولِ دالِ برتر و سهگانۀ دین ـ سنت ـ مدرنیته، در دستهبندیهایِ دوگانه و سهگانه، بازنمایی میشوند و برخلاف انگارۀ ذهنیِِ رایجِ «زنِ تحت ستم»، از کلیگویی و انتسابِ فقط یک صفت، نقش، کارویژه و روایت واحد برای همۀ زنان، صرفنظر شده است. براین اساس ما در متون شاهد نوعی پایبندی به الگوهایِ گفتمانیِ هماین و همآنگرا، فازیگونه و میانهرو مابین دین و تجدد، اُبژگی و سوژگی هستیم که گاهی نیز به «تخاصم گفتمانی» منجر شده است. | ||
| Keywords | ||
| بازنماییِ زنان; رمان; گفتمان جنسیتی; هویتهای زنانگی; تریولوژی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 304 PDF Download: 130 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,451,814 |
| PDF Download | 17,556,859 |