اخوانثالث و نقد ادبی (تحلیل رویکردهای نقد ادبی در آرای انتقادی اخوانثالث) | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 6, Volume 14, Issue 53, 1400, Pages 151-186 PDF (1.05 M) | ||
| Document Type: پژوهشی -نظری اصیل | ||
| Authors | ||
| کلثوم میری اصل* 1; مریم مشرّف2 | ||
| 1دانشگاه شهید بهشتی تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات فارسی. | ||
| 2دانشگاه شهیدبهشتی تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه زبان و ادبیات فارسی. | ||
| Abstract | ||
| خوانش دیدگاههای انتقادی شاعران با هدف طبقهبندی و تحلیل رویکردهای نقد ادبی، ضمن شناسایی معیارهای ارزشگذاری آنان در نقد ادبی، میتواند محکی برای ارزیابی آثارشان براساس وجوه مثبت و منفی اثر ادبی از منظر آنان باشد. اخوانثالث علاوهبر شاعری، در حوزۀ نقد ادبی دارای دیدگاههای انتقادی است که نویسندگان این مقاله بهدلیل جایگاه ویژۀ اخوان بهعنوان شاعر ـ منتقد به تبیین نظریات وی براساس نظریۀ ارتباط یاکوبسن با شیوۀ تحلیل محتوا و بیان رویکردها و ویژگیهای نقد در آرای وی پرداختهاند. اخوان در بیان آرای انتقادی و نقد شعر شاعران، بر مربع گوینده، مخاطب، زمینه و پیام تأکید کرده و کارکردهای عاطفی، ترغیبی، ارجاعی و بهویژه ادبیت متن (کارکرد هنری) را درنظر داشته است. وی شعر موفق را شعری برخاسته از احساس و درک شاعر (کارکرد عاطفی) از موضوعی اجتماعی و انسانی (کارکرد ارجاعی) با زبان و بیانی هنری (کارکرد ادبی) و قدرت اثرگذاری بر گسترۀ وسیع مخاطب (کارکرد ترغیبی) میداند که ناشی از اهمیت چهار عنصر اصلی در خلق اثر ماندگار است. اخوان در آرای انتقادی خود نه در دام فرمالیسم محض افتاده و نه شعر شعاری عاری از وجوه ادبی را پذیرفته است. اهمیت دو مؤلفۀ صورت و محتوای اثر ادبی در آرای وی ناشی از تمایلات و گرایشهای اجتماعی در نظام اندیشگانی و دلبستگی وی به جنبههای بلاغی ادب کلاسیک است. نکتهسنجی و دقتنظر، احاطه و علم وی بر موضوع مورد بحث و مستند و مستدل بودن از جنبههای مثبت و پراکندهگویی و برخی نقدهای غیرعلمی و ذوقی از جنبههای منفی نقد اوست. | ||
| Keywords | ||
| اخوانثالث; آرای انتقادی; نظریۀ ارتباط; ویژگیهای نقد; رویکردهای نقد | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 305 PDF Download: 119 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,539 |
| PDF Download | 17,549,981 |