شناختگرایی ادبی و پیوند میان ارزش شناختی و ارزش ادبی | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 2, Volume 10, Issue 40, 1396, Pages 40-66 PDF (392.99 K) | ||
| Document Type: پژوهشی -نظری اصیل | ||
| Author | ||
| امید همدانی* | ||
| دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| Abstract | ||
| سنتی در نقد و نظریۀ ادبی و نیز در بحثهای فلسفۀ ادبیات معاصر وجود دارد که قائل به افتراق میان ارزش زیباییشناختی آثار ادبی و ارزش شناختی آنهاست. بنا به این نظرگاه، حتی اگر اثری برخوردار از ارزش شناختی باشد، این امر چیزی به ارزش ادبی آن اضافه نمیکند و از دیگر سو نادرست یا ناموجه بودن نظرگاهها یا چشماندازهای مطرح در اثر ادبی خللی به ارزش زیباییشناختی آن وارد نمیکند. در این مقاله به نفع موضع مقابل، یعنی دیدگاه شناختگرایان ادبی، استدلال و سعی شده است با تشبث به آزمایشی فکری و مفهوم جهانهای ممکن، نشان داده شود که قائل شدن به این افتراق چندان موجه نیست. همچنین برای تقویت جنبۀ اثباتی مقاله در بخش آزمایش فکری، این اندیشه بیان و صورتبندی میشود که فهم چندصدایی بهمثابۀ مزیتی زیباییشناختی بدون لحاظ کردن جنبههای شناختی آثار ادبی، معنای محصلی ندارد. سپس به استدلال نهادی بهمثابۀ قویترین استدلال علیه موضع شناختگرایان ادبی پرداخته شده است و اشکالات جدی آن در چارچوب نظریۀ ادبی و فلسفۀ ادبیات مطرح شده است. ماحصل مقاله موجه داشتن این نظرگاه است که ارزش شناختی بر ارزش زیباییشناختی اثر میافزاید و توجه به این امر راه را بر درک دقیقتر و جامعتری از ارزش آثار ادبی میگشاید. | ||
| Keywords | ||
| ارزش زیباییشناختی; ارزش شناختی; شناختگرایی ادبی; جهانهای ممکن; چندصدایی; استدلال نهادی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 264 PDF Download: 144 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,447,969 |
| PDF Download | 17,555,110 |