شگردهای نوآوری در فرم ظاهریِ غزل نو | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 3, Volume 10, Issue 38, 1396, Pages 59-96 PDF (734.24 K) | ||
| Authors | ||
| نصرالله امامی1; قدرت قاسمی پور2; قدرت اله ضرونی* 3 | ||
| 1عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 2اهواز، بلوار گلستان، دانشگاه شهید چمران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، | ||
| 3دانشجوی دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| Abstract | ||
| قالب غزل از دیرباز با تعریفی مشخص و شکلی ثابت در ادب فارسی درخشیده است. بر بنیاد این تعریف، غزل قالبی است که در آن مصراع اول هر بیت با مصراعهای زوج همقافیهاند. در روزگار معاصر و همزمان با رواج شعر نوِ نیمایی، تلاشها برای تحول در عرصه قالبهای کهن و ازجمله غزل شروع شد. این نوآوریها عمدتاً برای پویایی این قالبها و متناسب کردن آنها با نبض تحولات زمانه رخ داد. یکی از جریانهای مهم و اصیل در حوزه غزل، جریان غزل نو است که حدود نیمقرن است در فضای ادبی کشور حضور دارد. شاعرانِ این جریان هم در حوزه محتوا و هم فرم تحولات چشمگیری را در عرصه غزل رقم زدهاند. در این پژوهش با تکیه بر تحولات فرمی کوشش شده است گونههای نوآوری در فرم ظاهری غزل تبیین شود. گرچه تحولات این حوزه بسیار است، یافتههای این پژوهش نشان میدهد مهمترین آنها عبارتاند از: 1. تغییر در شکل نوشتاری و نظام سطربندی غزل (سطربندی نیمایی)؛ 2. شکلگیری غزل نیمایی؛ 3. دیداری کردن غزل (کانکریتنویسی) یا القای تصویری معنا؛ 4. بههم چسباندن ابیات هممعنا در غزل؛ 5. آمیختگی با دیگر قالبها؛ 6. زیرِهمنویسی یا نگارش ستونی ابیات؛ 7. آوردن دو مصراع یک بیت در یک مصراع؛ 8. نگارش چهارلختی ابیات غزل؛ 9. بهرهگیری از علایم سجاوندی در پیکره غزل؛ 10. تقسیمبندی اپیزودیک غزل؛ 11. پایانبندی متفاوت در غزل. این مقاله پژوهشی است در این شگردهای نوآوری و اهداف زیباییشناختی، ارائۀ نمونهها و تحلیلهای آنها و در نهایت بحثی مختصر درباره آسیبشناسی این شگردها. | ||
| Keywords | ||
| غزل نو; فرم ظاهری; نوآوری | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 210 PDF Download: 196 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,435,959 |
| PDF Download | 17,551,265 |