طرحوارۀ چرخشی در غزلیّات سعدی و حافظ شیرازی | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 7, Volume 6, Issue 23, 1392, Pages 125-148 PDF (223.57 K) | ||
| Authors | ||
| علی اکبر باقری خلیلی1; منیره محرابی کالی* 2 | ||
| 1دانشگاه مازندران | ||
| 2دانشجوی دانشگاه مازندران | ||
| Abstract | ||
| نظریههای متعددی در حوزهی زبانشناسی شناختی مطرح شده که «استعارهی مفهومی» و «طرحوارهی تصویری» بیشترین اهمیّت را دارند. طرحوارههای تصویری ساختهایی از فرایند شناختی اند که به واسطهی تجربههای فیزیکی انسان در برخورد با جهان خارج شکل میگیرند و امکان درک و تحلیل مفاهیم انتزاعی را فراهم میآورند. طرحواره-های تصویری گونه های مختلفی دارند، نظیرِ طرحوارههای حرکتی، طرحوارههای حجمی، طرحوارههای قدرتی؛ و طرح-وارهی چرخشی یا دوری یکی از گونههای طرحوارههای حرکتی است که میتواند از انگاشت طبیعی یا قراردادی شکل گرفته باشد. مفاهیم انتزاعی طرحوارههای چرخشی در غزلهای سعدی را میتوان در سه دسته جای داد: 1)طلب 2)شکایت 3)ترک؛ و حافظ را نیز در سه دسته: 1)طلب 2)شکایت 3تسلیم. تحلیل های شناختی حاصل از طرحواره-های چرخشی این دو شاعر عبارتند از: 1.درک سعدی از حرکت زمان، خطی است و فهم حافظ، دایرهای. 2.درک حرکت خطی سعدی بر واقعگرایی و فهم دایرهای حافظ بر آرمانگرایی او دلالت دارد. 3.سعدی به دلیل درک حرکت خطی در گروه انسانهای تراژیک جای میگیرد و حافظ به سبب فهم حرکت دایرهای در شمار انسانهای حماسی. 4.شکل کاربرد واژگان و ساختارکلی غزلها، از مرکزگریزی سعدی و مرکزگرایی حافظ حکایت میکنند. | ||
| Keywords | ||
| طرح واره های تصویری; طرح واره ی چرخشی; دایره; سعدی و حافظ شیرازی | ||
|
Statistics Article View: 257 PDF Download: 113 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,392 |
| PDF Download | 17,551,406 |