مفهوم دوره در مطالعات ادبی | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 3, Volume 5, Issue 19, 1391, Pages 25-30 PDF (277.77 K) | ||
| Author | ||
| ناصرقلی سارلی* | ||
| دانشگاه تربیت معلّم تهران | ||
| Abstract | ||
| منتقدان ادبی، دورۀ ادبی را در روایت تاریخ ادبیّات ایده ای سامان بخش یافته اند. دورۀ ادبی در اصل برشی از زمان است امّا در تاریخ های ادبی و مباحث انتقادی، معانی ضمنی و متداعی دیگری نیز دارد. این معانی ثانوی را می توان مؤلّفه های دورۀ ادبی خواند. مهم ترین این مؤلّفه ها که به تنهایی یا در ترکیب های گوناگون به مفهوم برش زمانی افزوده می شوند، عبارتند از: روح زمانه، شرایط تولید ادبی، هنجارهای غالب، تغییر و تحوّل/ تکامل، تقابل های دوگانی، روایت ایدئالیستی فردی یا جمعی و مفهوم فضا/ مکان مندی. روح زمانه و شرایط تولید ادبی، نظریّه های عرضه می کنند دربارۀ عواملی بیرون از ادبیات که شکل گیری و تغییر دوره های عمومی و ادبی را مدیریت می کنند. تلقّی دوره به عنوان برهه ای از زمان که مجموعه ای از هنجارهای ادبی بر آن حکم فرماست، نوعی وحدت و انسجام درونی به دوره ها نسبت می دهد. دوره بندی برمبنای ایدۀ تکامل زیستی/ اندام وار، هر دورۀ ادبی را با مرحله ای از حیات ارگانیسم زنده برابر می نهد. برخی منتقدان نیز دوره های ادبی را در چارچوب تقابل هایی دوگانی مانند کلاسیک و مدرن یا کهنه و نو درک می کنند. برخی نیز با کنار گذاشتن نگاه محدود سنّتی به دوره ها، جنبه ای مکانی برای دورۀ ادبی قائل می شوند. در هر حال، دورۀ ادبی حاصل روایت ایدئالیستی فردی یا جمعی است و بیش از آن که یک مفهوم باشد یک ایده است، بیش از آن که به دانش مربوط باشد با اندیشه مرتبط است. کلیدواژه ها: دورۀ ادبی، دوره بندی، نظریّۀ تاریخ ادبی، نظریّۀ ادبی. | ||
| Keywords | ||
| دورهبندی; دورۀ ادبی; نظریّۀ تاریخ ادبی; نظریّۀ ادبی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 272 PDF Download: 88 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,672 |
| Article View | 24,384,150 |
| PDF Download | 17,531,362 |