نگاهی تازه به مراعاتالنظیر و جنبههای بلاغی آن | ||
| نقد ادبی | ||
| Article 3, Volume 7, Issue 25, 1393, Pages 71-98 PDF (205.87 K) | ||
| Authors | ||
| علیرضا فولادی; علیرضا فولادی | ||
| دانشگاه کاشان | ||
| Abstract | ||
| مراعاتالنظیر تا قرن پنجم هجری در کتابهای بلاغی اسم و رسم مستقلی ندارد و برپایۀ اسناد و مدارک موجود، نخست رادویانی از این آرایه نام برد، سپس بلاغیان دیگر آن را بیشتر مورد بحث قرار دادند و کمکم جایگاه این آرایه میان مباحث علم بدیع تعیین و تبیین شد. پیشتر، ضمن مباحثی مانند «ائتلاف»، «تقسیم» و «مقابله»، طرح کمرنگی از مبحث مراعاتالنظیر را ملاحظه میکنیم که چندان گویا نیست. در ادامه، به پیشینه بحث اشاره میکنیم. در مقالۀ حاضر، پس از بررسی پیشینۀ بحث مراعاتالنظیر، تعریف این آرایه را «تشکیل رابطۀ معنایی تناظر میان اجزای کلام برای ایجاد مضمون ادبی» دانستهایم و همین رابطه باعنوان «علاقه» بنیاد مجاز را نیز میسازد. مطالعۀ دقیق آمیغهای مراعاتالنظیر و کارکردهای تصویرآفرینی، مضمونپردازی، فضاسازی، مبنادهی و انسجامبخشی این آرایه، و معیارهای صحت، ابداع، وضوح و اعتدال برای ارزیابی آن، از دیگر دستاوردهای این مقاله است. این بحثها در بلاغت اسلامی معمولاً راجعبه مباحثی مانند مجاز، تشبیه و استعاره هم سابقه دارد. | ||
| Keywords | ||
| بلاغت; مراعاتالنظیر; بدیع; بیان | ||
|
Statistics Article View: 232 PDF Download: 108 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,652 |
| PDF Download | 17,550,032 |