علیزاده, تیمور, عزیزی, قاسم, روستا, ایمان (2013). واکاوی الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال جو هنگام رخداد بارش‌های فراگیر و غیر‌فراگیر در ایران. , 16(4), 1-24.
تیمور علیزاده; قاسم عزیزی; ایمان روستا. "واکاوی الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال جو هنگام رخداد بارش‌های فراگیر و غیر‌فراگیر در ایران". , 16, 4, 2013, 1-24.
علیزاده, تیمور, عزیزی, قاسم, روستا, ایمان (2013). 'واکاوی الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال جو هنگام رخداد بارش‌های فراگیر و غیر‌فراگیر در ایران', , 16(4), pp. 1-24.
علیزاده, تیمور, عزیزی, قاسم, روستا, ایمان واکاوی الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال جو هنگام رخداد بارش‌های فراگیر و غیر‌فراگیر در ایران. , 2013; 16(4): 1-24.

واکاوی الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال جو هنگام رخداد بارش‌های فراگیر و غیر‌فراگیر در ایران

آمایش فضا و ژئوماتیک
Article 1, Volume 16, Issue 4, 1391, Pages 1-24    PDF (1006.99 K)
Authors
تیمور علیزاده1; قاسم عزیزی* 2; ایمان روستا1
1دانشجوی دکتری اقلیم‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2دانشیار جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Abstract
در این مقاله الگوهای جو تراز 500 هکتوپاسکال در هنگام ریزش بارش های فراگیر و غیر فراگیر، با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی در ایران شناسایی شده است. داده های بارش روزانه مورد نیاز در 212 ایستگاه همدید از دوره 1359-1387 از سازمان هواشناسی کشور تهیه شد. با انجام میانیابی بر روی داده ها با ابعاد 7/18×7/18 کیلومتر، 4713 یاخته به دست آمد که بر اساس آن ها، درصد پهنه بارش در دوره مورد نظر به صورت روزانه برای کل کشور محاسبه شد. بارش های فراگیر بارش هایی تعریف شد که حداقل 50 درصد ایران در این روز بارش دریافت کرده باشد. براساس این، 996 روز بارش فراگیر و 9442 روز بارش غیر فراگیر به دست آمد. پس از مشخص کردن روز های با بارش های فراگیر و غیر فراگیر، داده های ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال روزهای مورد نظر از سری داده های واکاوی شده NCEP/NCAR به صورت میانگین روزانه برداشت شد. با تحلیلِ مؤلفه مبنا به طور جداگانه بر روی هر یک از سری داده ها، حجم آن ها کاهش داده شد و با تحلیل خوشه ای بر روی مؤلفه های به دست آمده، مهم ترین الگوهای جوی آن ها شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد با افزایش تاوایی پتانسیل بر روی فرود شرق مدیترانه در جهت طولی امتداد پیدا می کند و زمانی که محور فرود بر روی نصف النهار 5/47 درجه طول شرقی واقع شود، بیش از 50 درصد ایران با ریزش بارش فراگیر مواجه خواهد شد. همچنین، زمانی که فرود تراز 500 هکتوپاسکال روی شرق مدیترانه چندان عمیق نباشد و محور فرود دور تر از نصف النهار 5/47 درجه طول شرقی واقع شود، بارش های با مساحت کمتری در کشور رخ خواهد داد.
Keywords
واژه‌های کلیدی: بارش‌های فراگیر; تراز 500 هکتوپاسکال; فرود شرق مدیترانه; مؤلفه‌های مبنا
References
Statistics
Article View: 143
PDF Download: 96
Statistics
Number of Journals45
Number of Issues2,171
Number of Articles24,674
Article View24,436,518
PDF Download17,551,444