یمانی, مجتبی, شمسی پور, علی اکبر, جعفری اقدم, مریم, باقری سیدشکری, سجاد (2011). تعیین حدود مناطق مورفودینامیکی و مورفوکلیماتیکی کواترنری در حوضه جاجرود. , 15(3), 83-110.
مجتبی یمانی; علی اکبر شمسی پور; مریم جعفری اقدم; سجاد باقری سیدشکری. "تعیین حدود مناطق مورفودینامیکی و مورفوکلیماتیکی کواترنری در حوضه جاجرود". , 15, 3, 2011, 83-110.
یمانی, مجتبی, شمسی پور, علی اکبر, جعفری اقدم, مریم, باقری سیدشکری, سجاد (2011). 'تعیین حدود مناطق مورفودینامیکی و مورفوکلیماتیکی کواترنری در حوضه جاجرود', , 15(3), pp. 83-110.
یمانی, مجتبی, شمسی پور, علی اکبر, جعفری اقدم, مریم, باقری سیدشکری, سجاد تعیین حدود مناطق مورفودینامیکی و مورفوکلیماتیکی کواترنری در حوضه جاجرود. , 2011; 15(3): 83-110.

تعیین حدود مناطق مورفودینامیکی و مورفوکلیماتیکی کواترنری در حوضه جاجرود

آمایش فضا و ژئوماتیک
Article 5, Volume 15, Issue 3, 1390, Pages 83-110    PDF (2.11 M)
Authors
مجتبی یمانی* 1; علی اکبر شمسی پور2; مریم جعفری اقدم3; سجاد باقری سیدشکری4
1دانشیار ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران
2استادیار ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران
3دانشجوی کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، ایران
4دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، ایران
Abstract
یکی از مهم‌ترین مواریث اقلیمی کواترنری در ایران، شواهد ژئومورفولوژی یخچالی در مناطق کوهستانی است. بررسی لند‌فرم‌های یخچالی و حدود گسترش آن‌ها در نواحی کوهستانی ایران، بهترین شاهد به‌منظور شناسایی قلمروهای مورفوکلیماتیک و مورفودینامیک است. هدف این پژوهش، تعیین و بازسازی مرزهای مورفوکلیماتیک و مورفودینامیک در آخرین دوره یخچالی وورم و شناسایی مرزهای کنونی این قلمروها در حوضه جاجرود و سرانجام مقایسه نتایج به‌دست‌آمده با آرای پژوهشگران پیشین است.
با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و بازدیدهای میدانی، موقعیت سیرک‌های منطقه شناسایی شد. سپس با روش پلتیر مرزهای مورفودینامیکی و مورفوکلیماتیکی کواترنر تعیین شد. در نهایت، نتایج به‌دست‌آمده با دیدگاه‌های محققان دیگر مورد مقایسه قرار گرفت. به‌طور کلی، ابزارها و داده‌های تحقیق را نقشه‌های توپوگرافی، زمین‌شناسی و تصاویر ماهواره‌ای ETM+، داده های اقلیمی دما و بارش ماهانه تشکیل دادند. با استفاده از میانگین دما و بارش ماهانه و سالانه طولانی‌مدت ایستگاه های هواشناسی منطقه و بازسازی دمای ترازهای ارتفاعی از روش رگرسیون خطی، پهنه‌های دمایی و بارشی محدوده مورد‌پژوهش محاسبه شد. سپس با استناد به نظریه بوبک، دما و بارش دوره یخچالی محاسبه شد. در مراحل مختلف تهیه و تحلیل نقشه ها از نرم‌افزار ArcGIS 9.3 استفاده شد.
نتایج نشان می‌دهد در حال حاضر، حد پایین قلمرو یخچالی به‌طور متوسط در ارتفاع 5220 متری، سولی فلوکسیون در ارتفاع 4000 متری، قلمرو پلوویال در ارتفاع 3400 متری و قلمرو پدیمانتاسیون در 1565 متری قرار دارد. در آخرین دوره یخچالی کواترنر (وورم) نیز حد پایین قلمرو یخچالی اغلب در ارتفاع 3900 متر، سولی فلوکسیون در ارتفاع 3000 متر و پلوویال در ارتفاع 2000 متری قرار داشته است. این داده‌ها از قلمروهایی که پژوهشگران پیشین برای البرز تعیین کرده‌اند، ارقام بالاتری را نشان می‌دهد.
Keywords
واژه‌های کلیدی: کواترنری; قلمرو مورفودینامیک; قلمرو مورفوکلیماتیک; برف‌مرز; حوضه جاجرود
Statistics
Article View: 213
PDF Download: 123
Statistics
Number of Journals45
Number of Issues2,171
Number of Articles24,674
Article View24,394,625
PDF Download17,534,978