نگاشت و تحلیل همگرایی جریان رطوبت جو طی بارش فوق سنگین ناشی از توفان حارهای فت در سواحل چابهار | ||
| آمایش فضا و ژئوماتیک | ||
| Article 6, Volume 15, Issue 2, 1390, Pages 101-118 PDF (1.94 M) | ||
| Author | ||
| یوسف قویدل رحیمی* | ||
| استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران | ||
| Abstract | ||
| توفان حارهای نوظهور فت یکی از نشانه های تغییر اقلیم در محدوده اقیانوس هند و دریای عرب است. شدت توفان مذکور که برای اولین بار روز 1 ژوئن 2010 در محدوده بین اقیانوس هند و دریای عرب زایش یافت، در روز 3 ژوئن 2010 به درجه 4 که در حد ابر چرخند (سوپر سیکلون) است، رسید. توفان مذکور در طی روند غیرقابل پیشبینی خود در روز 4 ژوئن 2010 برابر با 14 خرداد 1389 به سواحل ایران در چابهار نزدیک شد و قسمت نیم دایره خطرناک آن روی سواحل چابهار قرار گرفت، سپس با تجمیع رطوبت دریاهای عمان و دریای عرب و همچنین رطوبت منطقه همگرایی دریای سرخ و خلیج عدن (در تراز 850 هکتوپاسکال ساعت 30/9 روز 14 خرداد) به شکل توفانی رعد و برقی همراه با بارش همرفتی شدید رگباری و سنگین به سواحل چابهار یورش برد و با ایجاد امواج بلند سهمیگن دریایی و بارش سنگین 5/109 میلیمتری خسارتهای سنگینی به وجود آورد. جریان همگرای رطوبت یکی از مهمترین ملزومات وقوع بارش از توفانهای حارهایاست که بارش سنگین حاصل از توفان حارهای فت در سواحل چابهار نیز از این قاعده مستثنا نبوده و بارش سنگین یاد شده به علت وزش رطوبت و همگرایی جریان رطوبت ترازهای مختلف جوی در ساعتهای مختلف روز 14 خرداد 1389 به وقوع پیوسته است. با استفاده از معادلات ترمودینامیک مخصوص به همگرایی جریان رطوبت جو، نقشههای مربوطه به همراه مسیر وزش رطوبت جو بر اثر جریان بادهای غربی ترسیم و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل نقشههای ترسیمی نشان داد که منبع تأمین و تزریق رطوبت به چرخند حارهای که حرکت آن به سمت سواحل چابهار موجب ریزش بارش سنگین در روز 14 خرداد 1389 شده است(به استثنای وزش و جریان همگرایی رطوبت تراز 850 هکتوپاسکال در ساعت 30/9 که تزریق رطوبت از سمت خلیج عدن و جنوب غرب منطقه همگرایی دریای سرخ انجام گرفته است) در سایر ترازهای جوی و ساعتهای روز 14 خرداد 1389 منبع تزریق و تغذیه رطوبت بارش سنگین سواحل چابهار دریای عرب و خلیج عمان بودهاند. همچنین نقشههای ترسیمی محل و موقعیت هستههای همگرای رطوبتی در جریان فعالیت توفان فت در روز 14 خرداد 1389 نشان داد که در بیشتر اوقات بر روی سواحل چابهار یا نزدیکی آن مستقر بودهاند و به عنوان هستههای انبارش و تجمیع رطوبت با تزریق رطوبت به داخل چرخند حارهای بارش سنگین 5/109 میلیمتری روز 14 خرداد را تقویت کردهاند. | ||
| Keywords | ||
| توفان فت; وزش رطوبتی; بارش ابر سنگین; چابهار; واژههای کلیدی: همگرایی جریان رطوبت | ||
|
Statistics Article View: 229 PDF Download: 136 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,672 |
| Article View | 24,384,224 |
| PDF Download | 17,531,394 |