موقعیت اصل حسننیت در فرایند دادرسی کیفری | ||
| پژوهش های حقوق تطبیقی | ||
| Article 3, Volume 27, Issue 2 - Serial Number 120, 1402, Pages 70-100 PDF (1.38 M) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| Authors | ||
| سید درید موسوی مجاب* 1; زهرا شیرازی فردویی2 | ||
| 1استادیار حقوق جزا و جرم شناسی دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم،ایران | ||
| Abstract | ||
| حسننیت به مثابه یک اصل پایه در حقوق کیفری ماهوی و شکلی، نهتنها در زمینه توجیه چرایی رواداریِ نهادهای حقوقی از جمله اسباب اباحه رفتار ارتکابی، معاذیر قانونی و کیفیات مخفِّفه در حق مرتکب جرم مجال طرح مییابد، بلکه در طول فرایند دادرسی کیفری از مرحله پلیسی تا مرحله رسیدگی و حتی اجرای حکم نیز موقعیت ویژهای دارد. با آنکه در ادبیات حقوقی و در قوانین کیفری بسیاری از کشورها بهصورت صریح یا ضمنی به اصل حسننیت و تأثیر آن بر تصمیم مقام قضایی و گستره مسئولیت کیفری مرتکب، فراهمسازی زمینه بهرهگیری از نهادهای ارفاقی، اعطای حق دفاع به متهم در توجیه رفتار ارتکابی و رفع اتهام، متعادلسازی نگاه کنشگران رسمی نظام عدالت کیفری و غیره اشاره شده است، اما در ادبیات حقوق کیفری و آیین دادرسی کیفری ایران، به شکلی بایسته و مشخص به این اصل توجه نشده است. اگرچه برخی از کنشگران قضایی در مقام توجیه علت تعدیل یا تبدیل عناوین اتهامی و تغییر میزان مجازات بر اساس دکترین حقوقی به حسننیت توجه میکنند، لیکن به دلیل عدم شناسایی موقعیت قانونی اصل یادشده و نیز مغفول واقعشدن جایگاه آن در جریان دادرسی کیفری، به نقش اثرگذار آن توجهی نمیشود. در این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی و درعینحال تطبیقی با بهرهگیری از ابزار کتابخانه و تحلیل محتوای برخی آراء انجام یافته، موقعیت اصل حسن نیت، طی فرایند دادرسی کیفری مورد تشریح واقع شده و به پیامدهای مثبت اهتمام قانونی و قضایی به آن از جمله تضییق دامنه جمعیت مظنونان و متهمان، کاهش حجم پروندههای قضایی، کاهش تعداد محکومان و زندانیان و نیز تحکیم موقعیت دادرسی منصفانه اشاره شده است. | ||
| Keywords | ||
| اصل حسننیت; حق دفاع; دادرسی منصفانه; متهمان | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 131 PDF Download: 102 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,431,352 |
| PDF Download | 17,549,906 |