تأثیر سیاست ارز ترجیحی بر مصرف مواد غذایی در مناطق شهری ایران | ||
| پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی | ||
| Article 6, Volume 22, Issue 3, 1401, Pages 129-155 PDF (1.06 M) | ||
| Authors | ||
| مهدی شعبان زاده خوشرودی* 1; امید گیلان پور2; ابراهیم جاودان3; محسن رفعتی3 | ||
| 1استادیار اقتصاد کشاورزی، موسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار اقتصاد کشاورزی، موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران. | ||
| 3استادیار اقتصاد کشاورزی، موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران. | ||
| Abstract | ||
| بهدنبال تشدید تلاطمهای ارزی از اواخر سال 1396، ستاد اقتصادی دولت برای مقابله با آثار این رویداد و مدیریت بازار ارز، از ابتدای سال 1397، به اختصاص ارز ترجیحی با نرخ ۴۲۰۰ تومان برای هر دلار آمریکا جهت واردات کالاهای اساسی اقدام کرد. هدف اصلی اجرای این سیاست، ممانعت از سرایت التهابات ارزی به بازار کالاهای اساسی مورد نیاز مردم و منتفع کردن دهکهای پایین جامعه عنوان شده بود. با این حال، امروزه باگذشت سه سال از اجرای این طرح، بسیاری از کارشناسان معتقدند که اجرای سیاست یارانه ارز ترجیحی، هزینههای زیادی را به دنبال داشته و به علت ناکامی در کنترل افزایش قیمتها، نتوانسته است ثبات مصرف مواد غذایی هدف را بین خانوارها تضمین کند. در مقابل، موافقان اجرای این سیاست، معتقدند که تأثیر سیاست ارز ترجیحی در کنترل نوسانات و رشد قیمت محصولات در بازار نهایی و درنهایت، مصرف خانوارها، قابل ملاحظه بوده است. از این رو، همواره این پرسش در محافل علمی و سیاسی کشور مورد بحث بوده که آیا یارانه پرداختی در قالب سیاست ارز ترجیحی به مصرفکننده نهایی رسیده و بر سطح مصرف او اثر معنیدار داشته است؟ با این رویکرد، پژوهش پیشرو، به ارزیابی اثر سیاست ارز ترجیحی بر مصرف مواد غذایی در مناطق شهری ایران پرداخته است. جهت دستیابی به این هدف، ابتدا با بهکارگیری مبانی نظری در مطالعات مختلف، مدل نظری تحقیق حاضر تبیین شد. شایان ذکر است که اطلاعات مورد نیاز برای مطالعه طی دوره زمانی 99-1384 جمعآوری و در قالب مدل ARDL-PANEL تحلیل شدند. نتایج، نشان داد که اگرچه سیاست ارز ترجیحی بر مصرف خانوار، اثر مثبت و معنیدار داشته اما این تأثیر، قابل توجه نبوده است. ضمن آنکه بر اساس نتایج، شاخص قیمت گروههای غذایی و نوسانات نرخ ارز بر مصرف مواد غذایی در کوتاهمدت و بلندمدت، اثر منفی و در مقابل، افزایش درآمد خانوارهای شهری بر مصرف مواد غذایی در کوتاهمدت و بلندمدت، اثر مثبت و معنیدار دارند. درنهایت نیز نتایج حاصل از جزء ضریب تصحیح خطای پانل، نشان میدهد که به دلیل سرعت پایین تعدیل، آثار شوکهای ارزی، ماندگاری بالایی در اقتصاد ایران دارند. | ||
| Keywords | ||
| سیاست ارزترجیحی; مناطق شهری; مصرف مواد غذایی; مدل ARDL-PANEL | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 314 PDF Download: 165 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,160 |
| Number of Articles | 24,584 |
| Article View | 20,362,151 |
| PDF Download | 16,252,835 |