شاخصهای صوری شدن معاملات در عملکرد بانکداری بدون ربا در ایران؛ بررسی موردی: تسهیلات اعطایی شعب بانک تجارت مشهد مقدس | ||
| پژوهش ها و چشم اندازهای اقتصادی | ||
| Article 4, Volume 14, Issue 3, 1393, Pages 65-92 PDF (273.16 K) | ||
| Authors | ||
| محمدنقی نظرپور* 1; محمدرضا یوسفی شیخ رباط2; میمنت ابراهیمی3 | ||
| 1دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه مفید | ||
| 2استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مفید | ||
| 3کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه مفید | ||
| Abstract | ||
| با توجه به گذشت حدود سه دهه از اجرای قانون عملیات بانکداری بدون ربا در ایران و پدیدار شدن تحولات گسترده در نظام بانکی کشور، اکنون لازم است از دو جنبه انطباق عملکرد نظام بانکداری بدون ربا با مقررات بانکی و اصول و معیارهای شرعی (از جمله معیارهای ممنوعیت ربا، اکل مال بالباطل، ضرر و ضرار، غرر و صوری نشدن معاملات) بررسیهای علمی و تجربی صورت پذیرد. این مقاله به شناسایی و معرفی شاخصهای صوری شدن معاملات جهت ارزیابی عملکرد نظام بانکداری بدون ربا میپردازد و این امر از آن جهت قابل ملاحظه است که به نظر میرسد در حدود سه دهه اخیر نحوه عملکرد بانکداری بدون ربا در اعطای تسهیلات، به صوری شدن روابط و قراردادهای منعقده بین طرفین معامله (کارکنان نظام بانکی و متقاضیان تسهیلات)، منتهی شده است. بر همین اساس معرفی شاخصهای کمی و معین جهت نظارت بر امر انطباق فعالیتهای نظام بانکی با اصول و معیارهای شرعی ضروری به نظر میرسد. روش تحقیق با اتکا بر منابع کتابخانهای، روش توصیفی و تحلیل محتوا است و با بهکارگیری روش میدانی، شاخصهای صوری شدن معاملات برآورد میگردد. فرضیه مقاله این است که بیش از نیمی از معاملات شعب بانک تجارت مشهد صوری است. جامعه آماری این مطالعه تمام قراردادهای منعقد شده بین شعب بانک تجارت مشهد مقدس و مشتریان در سال 89-1388 میباشد و با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای، ۴۵۱ مشتری که از بانک تسهیلات دریافت نمودهاند، به عنوان نمونه انتخاب شدهاند. گرچه اصل قانون عملیات بانکی بدون ربا کاملاً مطابق با شرع مقدس میباشد ولی نتایج مربوط به برآورد شاخصهای صوری شدن معاملات نشان میدهد که بیش از نیمی از معاملات بانکی در شعب بانک تجارت مشهد صوری است. | ||
| Keywords | ||
| معیار; شاخص; معامله صوری; بانکداری بدون ربا; شعب بانک تجارت مشهد | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 201 PDF Download: 128 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,548,482 |
| PDF Download | 17,592,424 |