تأثیر شکل آبپایه انتهایی بر عمق و شاخص آبشستگی پاییندست حوضچه آرامش نوع USBR VI | ||
| مهندسی عمران مدرس | ||
| Article 2, Volume 24, Issue 2, 1403, Pages 19-29 PDF (794.07 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل (کامل) | ||
| DOI: A-10-71142-1 | ||
| Authors | ||
| شکوفه خیره دست1; مسعود قدسیان* 2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد سازه های هیدرولیکی، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران. | ||
| 2- استاد هیدرولیک، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست و پژوهشکده مهندسی آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران. | ||
| Abstract | ||
| حوضچه های آرامش جهت استهلاک انرژی جریان خروجی از کانالها، شوتها و کالورتها در انتهای این سازه ها تعبیه میشوند. یکی از انواع حوضچه های آرامشی که در آن استهلاک انرژی جریان خروجی توسط ضربه صورت میگیرد، حوضچه آرامش استاندارد نوع VI USBR است. برخلاف دیگر حوضچه های آرامش، مطالعات صورت گرفته اطراف این نوع حوضچه محدود بوده و هنوز ویژگیهای بسیاری از این نوع حوضچه باقی است که در مطالعات پیشین مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله تأثیر شکل آبپایه انتهایی بر عمق حفره آبشستگی پاییندست این حوضچه آرامش مورد مطالعه قرار گرفت. در طراحی آزمایشها پارامترهای عدد فرود جریان ورودی به حوضچه، قطر لوله ورودی (سه قطر 5، 8 و 12 سانتیمتری) و سه شکل آبپایه انتهایی (مثلثی، پلهای و ربع دایرهای) در قالب 27 آزمایش جهت مطالعه عمق آبشستگی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در محدوده عدد فرود 2 تا 6، آبپایه ربع دایرهای کمترین عمق آبشستگی و کمترین مقدار شاخص آبشستگی را دارا است. در محدوده عدد فرود 9 تا 14، آبپایه مثلثی کمترین شاخص آبشستگی را ایجاد میکند. در نسبت عرض حوضچه به قطر معادل جت ورودی به حوضچه برابر 10/16 و برای اعداد فرود 9/27 و 13/91، کمترین شاخص آبشستگی متعلق به آبپایه مثلثی شکل است. همچنین در هر سه آبپایه انتهایی، کاهش قطر جت منجر به کاهش عمق حداکثر آبشستگی میگردد. نکته مهم دیگر آن بود که پشته رسوبی تنها در آزمایشها با لوله 5 سانتیمتری و برای عدد فرود روی منحنی ایجاد گردید. ارتفاع پشته رسوبی و عمق حداکثر آبشستگی در آبپایه پلهای از همه بیشتر و در آبپایه ربع دایرهای از همه کمتر بدست آمد. در نهایت روابط بدون بعدی برای تخمین عمق حفره آبشستگی بر حسب پارامترهای عدد فرود جریان ورودی به حوضچه و نسبت عرض حوضچه به قطر معادل جت ورودی به حوضچه برای هر سه شکل آبپایه ارائه شد. | ||
| Keywords | ||
| حوضچه آرامش نوع USBR VI; آبپایه انتهایی; آبشستگی | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 241 PDF Download: 109 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,451,818 |
| PDF Download | 17,556,860 |