توسعه شاخص ترکیبی خشکسالی منطقهای و ارائه منحنیهای دوره بازگشت با استفاده از تابع کاپولا | ||
| مهندسی عمران مدرس | ||
| Article 13, Volume 19, Issue 5, 1398, Pages 167-179 PDF (520.49 K) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل (کامل) | ||
| Authors | ||
| محمدعلی علیایی1; امین زین العابدین* 2; بهزاد قیاسی3; عبدالرضا کرباسی4 | ||
| 1دانشجو دکتری دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی دکتری دانشگاه تهران | ||
| 3دانشجوی دکتری محیط زیست- منابع آب | ||
| 4دانشیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران | ||
| Abstract | ||
| خشکسالی یک جزء جدایی ناپذیر بلایای طبیعی محسوب میشود. معمولاً خشکسالی بدون هیچ گونه هشدار قبلی و به تدریج آغاز میگردد. علاوه بر این اثر، این پدیده معمولا در طول زمان ایجاد شده و به سرعت از بین نمیرود. ایران در یک منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده که معمولا پدیده خشکسالی را تجربه میکند. شاخصهای زیادی برای اندازهگیری شدت خشکسالی پیشنهاد شده است که از جمله مهمترین آنها میتوان به شاخص بارش استاندارد شده (SPI)، شاخص پالمر (PDSI) و شاخص ذخیره آبهای سطحی (SWSI) اشاره نمود. هر کدام از این شاخصها دارای مزیتها و معایب مخصوص به خود هستند و برای انواع خاصی از خشکسالی مورد استفاده قرار میگیرند. پارامترهای مختلفی در اندازهگیری این شاخصها به کار میرود که از جمله آن میتوان به بارش، ذخیره مخزن، دبی، دما و تبخیر و تعرق پتانسیل اشاره نمود. در این مقاله ابتدا سه شاخص اصلی اشاره شده برای حوضه آبریز اهرچای، واقع شده در آذربایجان شرقی، محاسبه شده، سپس بر اساس ترکیب این شاخصها به همراه دو پارامتر مهم دیگر، سطح آب زیرزمینی و انرژی خورشیدی، یک شاخص ترکیبی خشکسالی (CDI) برای منطقه تهیه و محاسبه شد. این شاخص ترکیبی جنبههای مختلف آب و هوایی، هیدرولوژی و مشخصههای کشاورزی منطقه را نشان میدهد. در گام بعد تحلیل توام دو متغیر شدت و مدت خشکسالی با استفاده از تابع مفصل (کاپولا) صورت گرفته و منحنیهای مختلف دوره بازگشت به ازای دو حالت عطفی و فصلی رسم شد. نتایج نشان داد که شدیدترین خشکسالی در این حوضه در ژوئن (تیر ماه) 2004 رخ داده است. همچنین در تحلیل دو متغیره دوره بازگشتهای روابط عطفی بیشتر از فصلی به دست آمد. از نتایج این تحقیق در پایش و آماده سازی برای خشکسالی استفاده میشود. | ||
| Keywords | ||
| خشکسالی; شاخصهای خشکسالی; شاخص ترکیبی; تابع مفصل | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 310 PDF Download: 124 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,443,776 |
| PDF Download | 17,553,709 |