تحلیل سری زمانی فرایندهای هیدرولوژیک از دیدگاه نظریه آشوب (مطالعه موردی: بارش ماهانه دریاچه ارومیه) | ||
| مهندسی عمران مدرس | ||
| Article 20, Volume 17, Issue 2, 1396, Pages 213-223 PDF (944.53 K) | ||
| Authors | ||
| سید فرهاد موسوی* 1; سعید فرزین2; حجت کرمی3; خسرو حسینی4; حجت کرمی3; سید فرهاد موسوی* 1 | ||
| 1استاد- دانشگاه سمنان | ||
| 2استادیار-دانشگاه سمنان | ||
| 3استادیار- دانشگاه سمنان | ||
| 4دانشیار- دانشگاه سمنان | ||
| Abstract | ||
| - مؤلفههای هیدرولوژیک دریاچهها نقش اساسی در مدیریت کمی و کیفی آنها دارند. بررسی آشوبناکی و تصادفی بودن سری زمانی بارش در دریاچهها اهمیت دارد. در این تحقیق، با استفاده از روش بُعد همبستگی (CDM)، سری زمانی بارش ماهانه دریاچه ارومیه، طی دوره آماری 40 ساله (1386-1346) تحلیل شد. پس از محاسبه زمان تأخیر، با استفاده از روش میانگین اطلاعات متقابل (AMI)، بُعد نهشتن و الگوریتم نزدیکترین همسایگی کاذب (FNN)، فضای حالت بازسازی و ُبعد همبستگی محاسبه گردید. سپس، با محاسبه شاخص نمای لیاپانوف و طیف توانی فوریه، وجود آشوب بررسی شد. نتایج نشان داد که بُعد همبستگی غیرصحیح (56/2)، مقدار مثبت نمای لیاپانوف با حداکثر حدود 5/2 و پهنای وسیع باند طیف فوریه، شواهدی بر وجود آشوب در سری زمانی بارش ماهانه میباشند. بنابراین، سیستم دارای نظم است و جزو فرایندهای تصادفی مطرح نمیشود. در چنین سیستمی، نظریه آشوب قابلیت استخراج سری زمانی کوتاهمدت از سری زمانی بلندمدت را دارد. | ||
| Keywords | ||
| بُعد همبستگی; بارش ماهانه; دریاچه ارومیه; طیف توان فوریه; نمای لیاپانوف | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 296 PDF Download: 117 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,454,667 |
| PDF Download | 17,557,946 |