تدوین مدل محاسباتی مرکزیت در معماری خانههای سنتی (نمونه موردی: خانه امامجمعه دوره قاجار) | ||
| نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی | ||
| Article 5, Volume 15, Issue 1 - Serial Number 49, 1404, Pages 109-139 PDF (1.5 M) | ||
| Document Type: پژوهشی اصیل | ||
| DOI: 10.48311/bsnt.2025.1017 | ||
| Authors | ||
| آتیکه محمدی نسب1; آزاده شاهچراغی* 2; فرح حبیب2 | ||
| 1گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| Abstract | ||
| اهداف: مرکزیّت فضاها در طراحی معماری علیرغم اینکه در خانههای سنّتی به عنوان یکی از ارکان زیباییشناسی تلقّی میگردید، به دلیل نگاه بازاریگونه کنونی به صنعت ساختمان مغفول مانده است. هدف این پژوهش، تدوین روش محاسباتی جهت تبیین کمّی مرکزیّت در یکی از خانههای سنّتی به منظور استفاده در بناهای جدید میباشد. روشها: فضاهای خانههای سنّتی دوره قاجار بر اساس شکل و عملکرد فضایی استخراج و کد گذاری شدند. یک مدل محاسباتی جهت تبیین انحراف از مرکز نرمالشده ارائه گردید. گراف پلان توجیهی، سطوح فضایی و مرکزیّت فضاهای نمونه موردی ترسیم گردید. یافته ها: در فضاهای خانه سنّتی امام جمعه، حیاط، ایوان، شاهنشین، تالار، حیاط حوضخانه و حیاط اندرونی ریزفضاهای مرکزگرا را نشان میدهند و انحراف از مرکز صفر دارند و حیاط بیرونی با 14 ارتباط به عنوان مرکزیترین فضا شناخته میشود. از سوی دیگر دهلیز، صفّه، اتاق های معمولی، راه پله و ایوانچهها مرکزیت کمتری داشتند و به عنوان فضاهای مرکز گریز شناخته گردیدند. نتیجه گیری: برّرسی مرکزیّت از دو جنبه نحوی فضایی و شکلی و نیز صحّتسنجی به کمک محاسبات ریاضی، میتواند الگویی که در نگاه معمار در آن زمان وجود داشته است بازیابی کرد و در بناهای جدید جهت پررنگ نمودن عنصر زیبایی و عملکردی بنا مورد استفاده قرار داد. | ||
| Keywords | ||
| خانههای سنتی; مرکزیت; مدل محاسباتی; هویت اسلامی ایرانی; میراث معماری معاصر; خانه | ||
| References | ||
|
| ||
|
Statistics Article View: 386 PDF Download: 144 |
||
| Number of Journals | 45 |
| Number of Issues | 2,171 |
| Number of Articles | 24,674 |
| Article View | 24,436,046 |
| PDF Download | 17,551,293 |